Tímarit kaupfjelaga og samvinnufjelaga - 01.06.1907, Blaðsíða 42
99
auðsafna og sjergróðafjelaga, að þenja áhrif sín og völd
út yfir allan iðnað og framleiðslu og ná þar svo föstum
tökum, sem verða má.
Það hefir mjög glögglega komið í Ijós í einum hrepp,
hjer í Þingeyjarsýslu, þar sem er samvinnufjelag og spari-
sjóður, að þessar stofnanir leiðast fljótlega til samvinnu.
Rjómabúið í hreppnum hefir reikningslán hjá sparisjóðn-
um, til ýmsra útborgana, og eru að því mikil þægindi.
Aptur getur rjómabúið látið menn fá ýmsa vinnu og
verið viðskiptamiðill í ýmsum greinum. Pað gerir mönn-
um auðveldara að ná í peninga, til innleggs í sparisjóð-
inn, þegar tök eru á því.
Bankarnir eru ekki einhlítir. Stundum er peningaskortur
hjá þeim; það er langt til þeirra að sækja fyrir margan
mann og lántökur talsverðu umstangi bundnar, þó um
smálán sje að ræða, enda eru útbú þeirra á of fáum
stöðurn; þeir komast eigi yfir það að vera nógu almennir
og hollir kennifeður; þeir gefa ekki hinum smærri fjelög-
um, upp til sveita, nægilegt byggingarefni, nema spari-
sjóðir sjeu þar jafnframt til aðstoðar.
VIII. Samvinna með sjávarútveg.
Frá samvinnu með sjávarútveg hefur tímaritið fátt að
segja. Víðsvegar hafa risið upp smá hlutafjelög á síð-
ustu missirum, til að kaupa vjelabáta til fiskiveiða, en
enginn nefnir neinn samvinnufjelagshug meðal hinna
einstöku hlutafjelaga, þó þau sjeu kann ske mörg í
sömu veiðistöðinni.
Einu samtökin sem hjer sýnast fara í breytta og bætta
stefnu eru í fjelagi því í Reykjavík, sem Iætur hið nýja
gufuskip sitt, Jón forseta, ganga til fiskiveiða. Fjelagið
hvað vera sameignarfjelag en ekki venjulegt hlutafjelag.
Hjer er um stórt fyrirtæki að ræða og breyting á sjávar-
útveginum, sem vonandi er að vel fari að stofni*. Osk-
andi er og að fjelagið beri gæfu til að ryðja samvinnu-
* Skipið, með öllum útbúnaði til veiða, kostaði rúmlega 150 þús. kr.