Tímarit íslenzkra samvinnufélaga - 01.12.1922, Síða 5

Tímarit íslenskra samvinnufélaga. 115
Milliliðir.
Næsti kafli er um milliliðina. Er f'átt um hann að
segja, því að hann er að mestu leyti almenns eðlis og
aðeins undirbúningur þess, sem á eftir fer. pó þarf það
athugunar, sem höf. segir um fjölda milliliðanna. Hann
segir að þeir séu tveir, smákaupmenn og stórkaupmenn,
og geti ekki verið f æ r r i, og því sé meiningarlaust að
tala um fækkun milliliðanna. Kemst hann þar ísmeygi-
lega fram hjá að viðurkenna það rétta, sem er það, að
milliliðirnir eru venjulega fleiri en tveir í millíríkja-
versluninni, og stundum rnikið fleiri. Smásalarnir geta
verið tveir, sinn í hvoru landi, og stórsalarnir einnig
tveir. Eru þá milliliðirnir orðnir fjórir, sínir tveir í hvoru
landinu, og getur jafnvel það alt verið í hófi og eðlilegt,
en stundum bætist þriðji heildsalinn og fimti milli-
liðurinn við, og varan tekur á sig krók, eins og þegar
ull fer frá smákaupmanni einhversstaðar á íslandi til
stórkaupmanns í Reykjavík, og þaðan til stórkaupmanns
í Englandi, og þaðan til stórkaupmanns í Ameríku. Eng-
landsförina og enska milliliðinn má spara með því að
senda ullina beint til Ameríku. það er gróði beggja,
framleiðanda og viðtakanda, og þegar kaupmannastéttin
er þess ekki megnug að koma þessu í framkvæmd, verða
bændur að gera það sjálfir með sínum eigin mönnum.
Eins er á öðrum sviðum. Bændur geta ekki beðið eftir
því heilan mannsaldur enn, að kaupmannastéttin komi
versluninni í lag. Kaupmannastéttin er af eðlilegum or-
sökum áhugalaus um hagsmuni bændastéttarinnar, ef
hún aðeins hefir sitt, og bændur hafa því ekki trygg-
ingu fyrir því, að kaupmenn gegni skyldu sinni, að bæta
markaðinn fyrir bændur, eða að þeir vinni verk sitt fyrir
sanngjarnt verð, nema þeir hafi sjálfir sína eigin menn
á markaðinum.
Verkaskifting.
þótt höf. tali fagurlega um þýðingu verkaskiftingar-
8*