Tímarit íslenzkra samvinnufélaga - 01.12.1922, Blaðsíða 72
182 Tímarit íslenskra samvinnufélaga.
minni þörf á að leggja stofnunina niður, eftir að búið
var að koma henni í gott lag og hún sýndi sig að vera
samkepnisfær.
Hinsvegar gat Sambandið ekki haft neitt gott af
því, að Landsverslunin héldi áfram. J>vert á móti dró
hún viðskifti frá Sambandinu, því að Sambandið sjálft
hefir í viðskiftunum milli Landsverslunar og kaupfé-
Jaganna aðeins haft það hlutverk, að sjá um greiðslu
varanna fyrir deildir sínar. Umboðslaun þau, sem Sam-
bandið hefði fengið, ef það hefði keypt þessar vörur frá
útlöndum fyrir deildir sínar, hafa verið því tekjumissir.
Dylgjur B. Kr. um að Sambandið hafi viljað nota
ríkissjóðinn sem forðabúr, hitta því ekki markið, en
vekja hinsvegar grun um, að sá muni hafa verið til-
gangur kaupmanna með því að stofna Landsverslun-
ina í upphafi. Enda styrkist sá grunur af þeim ólestri,*)
sem var á stjóm hennar í höndum kaupmanna fyrstu
starfsárin.
Að Sambandið varaði félagsmenn sína við yfirvof-
andi fjárhagskreppu, leggur hann forstjórum Sambands-
ins út til lasts. Er auðheyrt, að hann hefði heldur kos-
ið að Sambandið hefði verið fyrirhyggjulítið, svo að
fjárhagur þess og félagsmannanna hefði orðið sem
verstur, og þarf engan að undra það, sem þekkir kær-
leikslögmál það, sem höf. vill láta menn lifa eftir.
Á yfirborðinu verður hann þó mjög klökkur yfir
íyrirsjáanlegum skoidi hjá bændum á „mörgum nauð-
synjum og flestum lífsþægindum“, en þó aðeins hjá
þeim, sem eru í Sambandinu, því að í hans augum eru
alt í einu orðnar ,,allsnægtir“ hjá utanfélagsmönnum.
Áður hefir hann þó skýrt svo frá, að það gefi ekki af
sér „lárber“ að versla við þessa allsnægtamenn, og láns-
traust ætlar hann þeim ekki nema í hófi. Verður það
*) Landsverslunin var t. d. notuð til þess að kaupa vörur
írá útlöndum með milligöngu heildsala i Reykjavik.