Tímarit íslenzkra samvinnufélaga - 01.12.1922, Side 81

Tímarit íslenskra samvinnufélaga, 191
til bóta. Mun það yfirleitt vera hentugra fyrir heild-
salana en kaupfélögin.
Fyrir bankann getur það ekki heldur verið til
bóta, því að það fé, er Sambandið hefir nú til erlendu
viðskiftanna, mundi bankinn að öðrum kosti verða að
veita heildsölunum til þess að annast verslun þá, er Sam-
bandið hefir nú, og það er ólíklegt, að honum þyki
áhættuminna að leggja það í hendur margra manna,
sem litla baktryggingu hafa, en hinsvegar oft mikla og
áhættusama aukaatvinnu, er þeir nota lánstraust sitt til
að reka.
Einkum bei' B. Kr. velferð hinna minni félaga fyr-
ir brjósti og óttast það, að þau megni ekki að „bera
allan þungann af Sambandinu“, ef eitt og eitt betur
stæða félagið færi að segja sig úr Sambandinu. Honum
hlýtur því að létta mikið þegar hann fær að vita, að
eitt stórt félag er einmitt um þessar mundir að flytja
viðskifti sín til Sambandsins, af því að allsnægtirnar hjá
heildsalanum eru því of dýrkeyptar, og hinsvegar þó að
öll best stæðu félögin segðu sig úr Sambandinu, og hið
lakast stæða væri eitt eftir, þá hafa margir tekið á sig
þyngra ok, án þess að sligast, en yfir 100 þús. kr. vara-
sjóð, eins og varasjóður Sambandsins var orðinn um síð-
ustu áramót.
B. Kr. segir, að það sé sitt álit, að aldrei geti kaup-
félagsskapur almennings þrifist hér á landi, nema hann
sé rekinn með sama móti og t. d. á Bretlandi, án allrar
sjálfskuldaiábyrgðai', nema þá í mjög smáum stíl „inn-
anhrepps“, og með þeim hjálparmeðulum, sem hann svo
víkur að.
B. Kr. talar hér með svo miklu valdi, eins og hann
sé að kveða upp hæstaréttardóm. J>að er því mjög leið-
inlegt að þetta álit hans kemur ekki heim við reynsl-
una, því að hún segir, að kaupfélögin hafi þrifist vel
á eðlilegum tímum með sjálfskuldarábyrgð, en án þeirra
hjálpanneðala, er hann talar um. Nú eiga samvinnumenn