Tímarit íslenzkra samvinnufélaga - 01.12.1922, Page 100

210 Tímarit íslenskra samvinnufélaga.
ábyrgðarmaðurinn sér öllu sjálfstæði og fjárhagslegu
frelsi, ef til vill fyrir lífstíð, og ekki verði erfingjarnir
betur settir.
Á bls. 51, að skuldbindingar kaupfélaganna séu oft
lítilsvirði.
Á bls. 62, að sjálfskuldarábyrgð bænda sé undir
mörgum kringumstæðum lítilsvirði fyrir lánardrottinn.
f ummælum þessum koma fram mótsagnir. Ábyrgð-
irnar geta tæplega verið jafn hættulegar fyrir báða aðila,
skuldareiganda og ábyrgðarmenn, eins og B. Kr. segir.
Séu þær háskalegar bönkum og lánsstofnunum, hlýtur
það að vera vegna þess, að litlar eða engar líkur séu
til, að þær fái skuldina greidda. Og þá hlýtur fjárhags-
leg hætta ábyrgðarmannanna að verða því minni, sem
hætta lánsstofnananna er meiri.
Raun ber vitni um, að víst muni bankarnir líta öðru-
vísi á þetta mál. Ekkert fyrirtæki hér á landi hefir síð-
ustu árin notið jafn gegnumgangandi lánstrausts sem
Sambandið. Enda er víðtæk samábyrgð, þegar alt er
skoðað, lang öruggasta tryggingin fyrir því, að staðið
verði í skilum og skuldir greiddar til síðasta eyris.
Hætta bankanna mun því ekki, að dómi bankanna
pjálfra og' allra sanngjamra manna, verða álitin eins
rnikil og B. Kr. vill láta mönnum skiljast. þvert á rnóti
mun hætta bankanna ekki verða álitin umtalsverð, á
meðan íslenskir bændur ern bjargálnamenn.
Aðalhættan hvílir vitanlega á ábyrgðarmönnunum.
Ekki eru til annars meiri líkur, en að B. Kr. uni því
vel, að þannig sé á þetta litið af samvinnumanni, því
þótt honum sé, eins og framangreind unnnæli hans sýna,
mikið kappsmál að spilla lánstrausti Sambandsins utan-
lands og innan, er honum að líkindum ekki minna kapps-
mál að vekja hræðslu og óhug hjá bændum; fá þá til
að sundrast og yfirgefa þá hugsjón, sem þeir hafa sam-
einast um.
En um það tvent verður rætt hér á eftir, hvort