Andvari - 01.01.2006, Side 9

ANDVARI
FRÁ RITSTJÓRA
7
unum. Ef kirkjan er eins og strá í vindi í umróti þjóðfélagsins er hún lítils
virði. Auðvitað á hún að þjóna fólki á hverjum tíma og laga sig að breyttum
aldaranda að vissu marki. En kirkjan er ekki síður hefðarstofnun, kjölfesta í
ótryggum heimi. Vilji samfélagið snúa baki við kenningum hennar og þeirri
lífsskoðun sem hún byggir á, verður svo að vera. Kirkjan nú á tímum hefur
ekki vald til að bjóða mönnum eitt eða neitt í þeim efnum, en hlutverk hennar
er að boða. Og það fylgir því áhætta að standa við sín prinsip. Flestir prestar
þjóðkirkjunnar, aðrir en biskup, hafa sýnt ótrúlegt kjarkleysi í þessum efnum.
Eg hef heyrt þá verjast atlögum í sjónvarpi með því að segja að því miður
megi þeir ekki samkvæmt lögum vígja samkynhneigða, eins og þeir vilji ekk-
ert frekar. Hafi þeir þá sannfæringu eiga þeir auðvitað að berjast fyrir því að
breyta lögunum, annað er lítilmannlegt fyrir hönd þeirrar stofnunar sem þeir
þjóna. Vel er hugsanlegt, ef meirihluti þjóðarinnar telur það grundvallarmál
að þjóðkirkjan taki upp hjónavígslu samkynhneigðra, að neitun kirkjunnar
yrði til að magna kröfu um fullan aðskilnað ríkis og kirkju. Menn verða þá
að meta á vogarskálum þann hugsanlega ávinning sem af slíku leiddi á móti
því tjóni fyrir menningu og siði samfélagsins sem það hefði í för með sér.
Biskupi var svarað með fordæmingarskrifum af hinu furðulegasta tagi. Að
vísu varð honum á að espa menn að óþörfu með því að skerpa sfðar á orðum
sínum og tala um að hjónabandinu yrði „fleygt á ruslahaug" ef skilgreiningu
þess sem sáttmála karls og konu yrði breytt. Þetta var óheppileg framsetn-
ing eins og á stóð. Það var auðvelt óprúttnum áróðursmönnum að túlka þau
ummæli sem lítilsvirðingu á samkynhneigðu fólki. Slíkt er þó fjarri lagi eins
og menn sjá ef þeir hugleiða málið í samhengi. Það er algengt að nota þá lík-
ingu að því skipulagi sem er hafnað og vikið til hliðar sé „varpað á ruslahaug
sögunnar", og það var vitaskuld þetta sem biskup átti við. Vígsla samkyn-
hneigðra í hjónaband þýðir að hjónabandið í þeirri mynd sem það hefur verið
um aldir er ekki lengur til. Menn geta metið það að vild hvort slíkt horfir til
framfara eða ekki.
Það var furðulegt að lesa orð ýmissa skrifara í framhaldi af orðum bisk-
ups, þar á meðal fastra pistlahöfunda í dagblöðum og vefritum. Þar tvímenntu
dómgirni og yfirborðsmennska með fágætum hætti, en augljóst að allir töldu
skrifarar sig skáka í skjóli „frjálslynds“ almenningsálits. Einn pistlahöfund
verður þó að undanskilja í þessu efni, Egil Helgason, sem birti á vef sínum
skynsamlegar og hófstilltar greinar um málið og sýndi fulla virðingu við-
brögðum þeirra sem töldu sér misboðið með hjónavígslu samkynhneigðra.
Eg minnist þess að Egill sagði frá því að til sín hefði hringt prestur og spáð
fjöldaflótta úr þjóðkirkjunni ef þessi vígsla yrði ekki samþykkt. Sá sami gerði
lítið úr því þótt margt kirkjufólk myndi hverfa frá ef hin nýja stefna yrði ofan
á. Og auðvitað kom þessi kirkjunnar þjónn ekki fram í dagsljósið með skoð-
anir sínar, það er einkennilegt hve þeir fælast opinberar umræður um mál