Andvari - 01.01.2006, Page 97

andvari
GEF BEYG OG TREGA ENGAN GRIÐASTAГ
95
58 Kvæðasafn 2006: 223.
59Ström 1958: d. 437. Sjá t.d. Landnámabók 1968: 98,99,125, 139-140. Eyrbyggja saga 1935:
9 (4. kap.).
60 Páll Valsson 1990: 187-188.
61 Kvæðasafn 2006: 47.
62 Kvæðasafn 2006: 102.
63Kvæðasafn 2006: 53, 57-58, 191. Síðastnefnda kvæðið er eitt af þeim sem Gunnar
Kristjánsson (1986: 76-77) telur bera vitni um náttúrudulhyggju. í því sambandi nefnir
hann einnig m. a. Raddir og Hrossagaukur (Lauf og stjörnur) og Rauðir gígar og grár
sandur (Á Gnitaheiði). Við þá upptalningu má bæta Á heiðinni (Kvœði) sbr. síðasta erind-
ið.
MKvæðasafn 2006: 198. Páll Valsson (1990: 146-147) túlkar þessi ljóð svo að skáldið líti á
ævi sína sem einn óslitinn þráð og leitist við að upphefja andstæður æsku og elli, fortíðar,
nútíðar og framtíðar. Hér er beitt sálfræðilegri túlkun.
65 Hark 1999:197. Á íslensku hafa hugtökin afturhvarf og bakrás verið notuð um regression.
Fyrra hugtakið hefur langa sögu og mikla útbreiðslu í trúarlegu málfari og getur því valdið
misskilningi. Hið síðara virðist full tæknilegt og tilgert. Af þeim sökum verður alþjóðlega
hugtakið notað hér.
66 Kvæðasafn 2006: 97. Páll Valsson 1990: 170-172.
67 Kvæðasafn 2006. 139: Sjá Páll Valsson 1990: 176.
68Sjá t. d. Sumarnótt (Kvœði). Kvæðasafn 2006: 63.
69 Páll Valsson 1990: 112, 117, 118. Páll Valsson 1992: XXXI.
70 Kvæðasafn 2006: 150.
71 Páll Valsson 1992: XXXI.
72Kvæðasafn 2006: 189.
73 Páll Valsson 1990: 186.
14 Kvæðasafn 2006: 45.
75 Kvæðasafn 2006: 47, 52, 53, 81.
76Áður var vísað til þessa ljóðs þegar fjallað var um hlutverk skáldskaparins. Páll Valsson
1990: 159-161. Hjörtur Pálsson 2006: 79-80.
77Helgi Hálfdanarson 1955: 79-80. Hedén 1997: 26, 28. Hér er greint á milli málsniðs,
myndsniðs og efnissniðs. Með málsniði er átt við orðfæri og stíl ljóðs. Myndsniðið vísar til
myndmáls þess en efnissniðið til inntaks eða boðskapar ljóðsins.
7íiKvæðasafn 2006: 74. Sjá og áhrif vitundarvakningarinnar í tveimur síðustu erindunum.
Regression er ekki alltaf uppbyggjandi ferli heldur getur hún orðið félagslega hamlandi
og leitt til sálfræðilegra vandamála sem til dæmis koma fram í óeðlilegri bindingu við
föður- eða móðurímyndina. Hark 1999:197. í ljóðum Snorra bendir regressionin til ham-
ingjusamrar bernsku.
"Kvæðasafn 2006: 102. Bernsku- og heimferðarstefið fléttast einnig saman í ljóðinu Brot
(Lauf og stjörnur) og náttúran er þar heldur ekki langt undan. Kvæðasafn 2006: 173.
81 Kvæðasafn 2006: 191. Sjá Gunnar Kristjánsson 1986: 78. Gunnar (1986: 76) telur að í ljóð-
inu vitni skáldið um dulmagnaða samsömun sína (unio mystica) við náttúruna. Sjá Páll
Valsson 1990: 186-188.
82 Kvæðasafn 2006: 212.
83 Páll Valsson 1990: 146.
^Kvæðasafn 2006: 47, 53, 73, 149.
Kvæðasafn 2006: 110. í ljóðinu kemur sérstæð tímaskynjun eða tímahugtak Snorra vel í
Ijós en hann leit svo á að tíminn lægi handan við röklega tilveru mannsins og að skilningur
mannsins nái ekki til nema lítils brots tímans en hann myndi eina heild sem felur í sér bæði