Andvari - 01.01.1949, Blaðsíða 34

30
Barði Guðmundsson
ANDVARI
ætt að telja til Hróðgeirs hvíta, og hefur Njáluhöfundi sýni-
lega verið það vel kunnugt, þar eð hann lætur þá vera víg-
sakaraðila eftir Örlyg. Nú er Þorvarður Þórarinsson höfðingi
Vopnfirðinga og situr á G(rund í Svarfaðardal. Og þessi Vopn-
firðingahöfðingi frá Hofi er vígsakaraðili gegn flokki Svarf-
dæla, er hlutdeild höfðu átt í vígi Odds bróður hans í Geld-
ingaholti veturinn áður. Það kemur ekki á óvart, þótt Þor-
varður Þórarinsson minntist í senn Vopnfirðinga sem vig-
sakaraðila, Hróðgeirs hvíta, Breiðdals, Böðmóðs gerpis, hins
laxdælska Víga-Hrapps og hólmans. Örgumleiða, er hugurinn
hvarflaði til stefnumótsins á Grund. Það er heldur ekki fjarri
lagi, þótt honum jafnframt hefði dottið Örlygsstaðabardagi í
hug og þá mannsnafnið Örlygur, þegar minningarnar um
Grundarfundinn og vafstrið út af arfleifð Sighvats Sturlu-
sonar ónáðuðu hann. Er óhætt að ganga út frá því sem gefnu,
að þessir viðburðir hafi verið hlekkjaðir saman í hugskoti
Þorvarðs, svo náið sem orsakasambandið var þeirra á milli
og afdrifaríkt í lífi hans sjálfs.
í Njáluhandritum eru aðeins tveir þrettándualdarmenn
nafngreindir. Annar er Kolheinn ungi, og er hans getið á allt
annað en virðulegan hátt eða vingjarnlegan. Hinn er Þor-
varður Þórarinsson, en lians getur einungis í tveimur hand-
ritum og er talinn með ágætustu mönnum landsins. Leikur
ekki efi á því, að nafn hans er innskot afritara, sem líklega
hefur vitað, hver söguna samdi. Enda er eldra handritið,
sem nefnir Þorvarð, frá fyrri hluta 14. aldar, eða um það bil
einum mannsaldri yngra en frumrit Njálu. Á hinn bóginn er
það berlega liöfundurinn sjálfur, sem minnist Kolbeins
unga. Hefur Örlygsstaðabardagi og afskipti Kolbeins af erf-
ingjum og arfi Sighvats Sturlusonar vissulega valdið því. Og
hér kom Grund i Svarfaðardal við sögu í frásagna- og minn-
ingatengslum við fall Sighvats á Örlygsstöðum, hrakninga
ckkju hans og Svarfaðardalsför Þorvarðs. Á Grund ræddi
hann einmitt við „arftaka" Kolbeins unga og um arfleifð Sig-
hvats. Þess vegna má það athygli vekja, er maður með nafn-
inu Örlygur „Örlygsson Hróðgeirssonar hins hvíta“ er látinn