Vikan - 29.08.1963, Síða 16

Hún kom um borð í hið glæsilega farþegaskip, „Avalon“, í hinni syfjulegu og
sóðalegu hafnarborg, Sirriago, sem er íbúum lýðveldisins San Cristobal eina hliðið
að umheiminum. Hún vakti samstundis óvenjulega og almenna athygli meðal
farþeganna; kærkomna athygli, því að flestir þeirra voru orðnir hálfsinnulausir
og daufingjalegir af hitanum, sem allt ætlar að steikja og brenna á þessari fornu
siglingarleið spænsku sægarpanna. Hún var eini farþeginn, sem bætzt hafði í hóp-
inn frá því er sigling okkar hófst um hin suðlægu höf, og hún kvað för sinni heitið
til Evrópu.
Um borð var ærið mislitur söfnuður — ungt fólk, sárþjáð af eirðarleysi, sem
stöðugt knúði það til leitar að einhverju, sem það vissi ekki sjálft hvað var; fólk
komið á efri ár, sem allt í einu hafði fengið löngun til að skoða sig um í heim-
inum, og hafði þegar fengið meir en nóg af öllum hans hávaða og hitasvækju,
sem hvorttveggja fór langt fram úr því, sem það hafði getað gert sér í hugarlund.
Og svo voru það yfirmennirnir, ungir og glæsilegir, einmitt af þeirri gerð yfir-
manna, sem lifa lengst af ævinni í von um að rekast á lausar og liðugar milljónera-
dætur á farþegalistanum — þrátt fyrir þá staðreynd, að það má heita algert eins-
dæmi, ef milljóneradóttir giftist yfirmanni á farþegaskipi.
Júlía Húgó hét hún, þessi nýi farþegi. Hún var gædd sérstæðari og eftirminni-
legri persónutöfrum, en nokkur sú stúlka, sem ég hef séð og kynnzt, fyrr og síðar;
ekki ýkjahá vexti, með glórautt hár og hið fegursta litaraft, án þess nokkur feg-
urðarlyf kæmu þar við sögu, og ísgræn augu. Andlitið og allur svipurinn þrungið
svo máttku lífi, að manni leið ekki úr minni. Röddin var djúp og sefjandi, nokkur
aðkenning af bandarískum seim en ekki snefill af bandarískum hrjúfleika. Svo
var hún íturvaxin, að manni kom helzt í hug
óiarðnesk vera, grönn og mittismjó með ólík-
indum, en þó alls ekki mögur eða holdskörp —
þvert á móti, 02 hreyfingarnar mjúkar og fiað-
urmagnaðar. En fyrir þetta mjóa mitti sitt
minnti hún mann stöðugt á eitthvað brothætt
cg viðkvæmt; eitthvað óraunverulegt, en þó
ekki á neinn hátt veimiltítulegt og enn síður
cr.iálfbjarga.
Enginn kannaðist við hana, eða vissi neitt um
hana, en hún hafði áreiðanlega ekki verið
fullan sólarhring um borð þegar hver einasti karlmaður hafði talað eitthvað við
har.a — og hver einasta kona, að mig grunaði, óskaði einskis frekara en að geta
mvrt hana án þess uppvíst yrði. Okkur til mikillar undrunar, og hinum hvers-
dagslegu og fákænu tildurdúfum til jafnsárrar öfundar, býst ég við, komumst
við að raun um að hún kunni óvenjuvel að haga orðum sínum. Hún þurfti bókstaf-
leva ekki nema fáeinar setningar til að vekja okkur af sinnuleysismókinu, en um
leið á þann hátt, sem okkur mundi liúfast að vakna, ef ég má orða það þannig.
Hún valdi sér furðulegustu hluti að umræðuefni — þurra og strangfræðilega hluti,
sem maður ýjar yfirleitt ekki að á sumarleyfissiglingu, og ef það hefði ekki verið
fyrir hinn sérstæða yndisþokka hennar, geri ég fastlega ráð fyrir að enginn hinna
yngri manna hefði enzt til að hlusta á hana lengur en í fimm mínútur. Hún virtist
hafa jafnmikinn áhuga á lífefnafræði og list hinna fornu Maya og öllu þar á
milli. Þekking hennar var óvenjulega víðfeðm, og hún gat stiklað af einu á annað
af þeim draumkennda léttleika, að ræða hennar var sem kliðmjúkt samkvæmishial.
Þegar liðnir voru nokkrir dagar vék Langton gamli læknir, sem mikið hafði
heyrt talað um hina ungu og glæsilegu stúlku, sér að mér og spurði: „Finnst yður
ekki neitt annað undarlegt í fari ungfrú Hugo, en óvenjulegir samræðuhæfileikar
hennar?“
,.Ef það er mitti hennar, sem þér.eigið við
..Ée á ekki við það,“ svaraði læknirinn gamli kuldalega. „Ég hef samið lista
yfir sérkenni hennar. Hún reykir ekki og bragðar ekki áfengi. Ég hef veitt henni
nána athvgli við máltíðir, en aldrei séð hana snerta við mat. Hún notar hníf, gaffal
og skeið eineöngu til að ýta við matnum á diski sínum, en talar án afláts, og dreifir
athvgli sessunauta sinna þannig frá því, að hún ber ekkert að munni sér. Hún
hefur ekki neytt matar í viðurvist farþeganna, síðan hún kom um borð.“
..Kannski læzt hún vera svona neyzlugrönn í því skyni að vekja á sér enn
meiri athvgli," varð mér að orði.
Það snörlaði í lækninum. „Ég hefði gaman af að vita á hverju hún nærist eigin-
lepa,“ sasði hann. „Það er eitthvað óeðlilegt við þetta ...“ Hann hristi höfuðið og
mælti síðan enn: „Það kæmi mér ekki á óvart, þó að hún neytti einhverskonar
eiturlvfja. Hún hefur orðið sér úti um merkilega staðgóða þekkingu á jurta- og
dýralífi á San Cristobal. Ekki veit ^ hvað hún hefur haft þar fyrir stafni, en
ég veit af eigin raun að hún fer þar ekki með neitt fleipur, því að ég vann sjálfur
að rannsóknum á einhverri pestinni í þessu bæli fyrir um það bil tuttugu árum.
Það er eitthvað í meira lagi dularfullt við hana, stúlkukindina, ef hún þá er stúlka.
„Hvað eigið þér við með þeirri spurningu? Viljið þér kannski gefa í skyn að
hún sé karlmaður í dularklæðum?“
„Eitthvað er það undarlegt, allt saman.“
„Ég geri ráð fyrir að það sé árátta hjá læknum, að
leita sjúklegra einkenna í fari manna og reyna að ráða
orsök þeirra, og því finnst þeim allt slíkt, sem þeir
geta ekki skilið og skilgreint, einskonar vantrausts-
yfirlýsing á þekkingu sína og reynslu, sem þeir megi
ekki una.“
„Hvað þetta snertir, þá þarf skýringin á því ekki að
vera vandfundin," sagði hann. „Það er einmitt ýmis-
legt í vaxtarlagi stúlkunnar, sem bendir til afbrigði-
legrar innrásarkirtlastarfsemi. Fyrir allmörgum árum,
þegar við vorum ekki eins fróðir um starfsemi þessara
kirtla og við erum nú, kom fram sú kenning í sam-
bandi við svipuð einkenni, að þau merktu upphafs-
þróun nýs mannkyns — limalengra og höfuðstærra,
en meltingarfærin og önnur líffæri í búk og kviði mun
minni en áður. Þetta var nú ein af þessum skemmtilegu
og notalegu kenningum, sem leystu allar gátur á
viktoríanska tímabilinu. Kannski hefur líka eitthvað
verið til í þessu. Að minnsta kosti hef ég rekizt á mörg
undarleg afbrigði meðal innfæddra á San Cristobal.
Það mætti segja mér að forfeður ungfrú Hugo hefðu
ekki einungis blandað blóði við þá malayisku, heldur
rynni og Indíánablóð í æðum hennar.“
Dálítið óhugnanleg smásaga eftir
John Gloag.
„En augun?“ maldaði ég í móinn. „Og háraliturinn?“
„Það er líkamsbyggingin, sem ég er að tala um,“
svaraði læknirinn. „Hver veit nema hún sé fulltrúi
nýrrar og betri blóðblöndunar — nýs áfanga á þró-
unarbraut mannkynsins.“
„Varla f;nnst þér þó sennilegt,“ andmælti ég, „að
upphaf hins háþróaða mannkyns verði með Mið-
Ameríkuþ j óðum? “
Hann leit undrc :idi á mig. „Því ekki það?“ spurði
hann. „Þú gerir þér þó ekki í hugarlund að Evrcpu-
menn séu hinir útvöldu? Þessir bölvaðir beinasnar, sem
liklegastir til þess að hafa strádrepið sitt éigið kyn í
þriðja eða fjórða ættlið hér frá. Nei, sé nýrrar og há-
þróaðri manngerðar að vænta á annað borð, tel ég
líklegast að hún eigi uppruna sinn annrðhv>rt í
Norður-Afríku eða þá Mið- eða Suður-AmerL u. V f til
vill á Mið-Austurlöndum.“
„Ég verð að viðurkenna, að þa ; cr ci'.u vað dular-
fullt við þetta lystarleysi ungfrú i : r r.. ð mér að
orði.
„Meir en dularfullt. Ef maðui 1:1 kki til að
jg _ VIKAN 35. tbl.