Vikan - 23.02.1967, Blaðsíða 19

gömlum hjörtum og enn rennur
berserksgangur á suma þá, sem
eitt sinn kölluðu sig kommúnista,
þegar þeir taka sér þetta hræði-
lega orð í munn. Þegar vinirnir
hafa brugðizt, vonirnar brostið
og skýjahallirnar hrunið og hinn
fagri draumur orðinn martröð
gamals manns, er gott að eiga sér
tryggan og traustan óvin.
Á sokkabandsárunum gengu
kommúnistar tíðum í hárauðum
skyrtum og með hárauð bindi,
bæði karlar og konur, og heils-
uðu gjarnan með krepptum
hnefa og átti upphandleggurinn
að vera beinn út frá öxlinni og
handarbakið á krepptum hnef-
anum að vísa aftur. Sín á milli
notuðu þeir gjarnan ávarpið
„félagi“, (félagi Brynjólfur, fé-
lagi Einar).
Ekki bætti þessi nýi flokkur
samkomulagið á vettvangi
stjórnmálanna, heldur magnaðist
nú hrunadansinn og þeir sem
gengu saman í fylkingu einn
daginn, börðust hvor við annan
upp á líf og dauða næsta dag
og vildu margir kenna þetta
þeim anda, sem sveif yfir vötn-
unum og áður er getið, en hitt
mun þó hafa verið réttara, að
borðin voru nú hroðin og lýð-
urinn barðist um hvað eina, sem
til féll. Kreppa bitnar fyrst og
fremst á almúganum og þeir
sem töldu sig forsvarsmenn
hans hörðnuðu í sóknum, þegar
lítið var orðið til skiptanna, en
þá harðna og einnig þeir í vörn-
inn, sem sitja við kjötkatlana
og þannig verður loft allt lævi
blandið á hallæristímum. *
Um haustið 1931 komu inn-
flutningshöftin til framkvæmda
og þar með lagðist Þyrnirósa
litla til svefns bak við gerðið og
svaf í átta ár.
BARIZT UM SÁLIR
SUÐUR MEÐ SJÓ
Það er í desember þessa árs
að bíll rennur af miklum hraða
inn í Keflavíkurkauptún. Þar er
á ferð „andinn yfir vötnunum“,
og kominn þar öllum að óvörum,
nema nokkrum fylgismönnum
sínum og ætlar að messa þarna
einn og gefa þannig sjálfum sér
gott næði til að segja sögu and-
stæðinga sinna, en hann kunni
manna bezt að segja sögur.
Þarna réði ríkjum Ólafur
Thors, en honum var ókunnugt
um hver vágestur væri kominn
í ríki hans og sat andvaralaus
inni í Reykjavík.
Landavarnarmenn hans syðra
brugðu hart við og sendu af
stað vörubíl, því að vegir voru
vondir og fátt bifreiða og skyldi
hann aka sem líf lægi við og
sækja Ólaf áður en vargurinn
fengið unnið skemmdir í ríki
hans.
Jónas var í óða önn að lýsa
Ólafi, kostum hans og löstum en
þó mest löstunum, þegar hurð
var hrundið upp og í dyrunum
stóð úfinn maður og ekki árenni-
legur og kallaði, hvað gengi
hér á.
Ólafur Thors var ekki lengi
á vettvang á þessum árum, ef
hann vissi sér orsustu von, og
var hann, þegar þetta var, orðinn
harðskeyttasti andstæðingur
Jónasar. Hann kom jafnan dans-
andi til leiks eins og stríðsfákur
óðfús á að reyna sig, síhress og
kátur og bjartsýnn og sannfærð-
ur um eigin málstað. Eins og al-
þjóð er kunnugt gilti það einu,
hvort hér var kreppa, stríð eða
verðbólga, þó var Ólafur Thors
alltaf jafn bjartsýnn og sigur-
viss. Uppgjafarorð varð aldrei
fimdið í hans munni á hverju
sem gekk og þannig var kjarkur
hans óbilandi. Það er hverri
þjóð styrkur á erfiðum tímum
að eiga jafn-bjartsýnan leiðtoga
og Ólaf. Margir kölluðu hann yf-
irborðsmann og leikara en
reynslan sýndi að það var rangt
mat. Ekki var hann ritfær nema
í meðallagi og stóð þar höllum
fæti fyrir Jónasi, en hann bætti
það upp á fundum. Hann var
fundvís á einföld rök og
skemmtilegur ræðumaður án
þess að vera sérlega hnyttinn og
voru honum þar margir skæðari
en hin sannfærandi rödd og
framkoma samfara óbilandi
sjálfsöryggi og bardagagleði
gerði hann ósigrandi í hvaða
hlemmikjafti sem hann lenti, og
það kom fyrir t.d. á Kveldúlfs-
fundinum í Miðbæjarportinu,
sem síðar segir frá, að hann fór
svo úr öllum ham, að jafnvel
hinir harðsvíruðustu andstæð-
ingar glúpnuðu fyrir honum.
„ER VERIÐ ENN AÐ STELA
ATKVÆÐUM FRÁ MÉR?“
Marga orustuna háðu þeir Jón-
as og hann. Tækni þeirra 1 mál-
flutningi var heldur ekki ólík
að því leyti, að hvorugur þeirra
fór í vörn. Þeir sóttu báðir. Jón-
as notaði sérstaklega mikið þá
8. tbl.
VIKAN 19