Vikan - 23.02.1967, Blaðsíða 54

LILfJU
LILJU
LILJU
LILJU BINDI
ERU BETRI
Fást í næstu búð
LOXENB
- og Nasan ffep
Familie Journal henni býsna
góð skil fyrir um sjö árum.
Og hvernig lítur svo þessi
einstaka vél út, í tölum lýst?
Hún er 29 metrar milli væng-
brodda og lengdin er 19,7 metrar.
Hreyflarnir eru 1200 hestafla
hvor, og þyngst má hún .vera
11885 kg við flugtak — að öllu
meðtöldu, farþegum, áhöfn,
vörum og 3000 lítrum af bensíni.
Flughraðinn er sem fyrr greinir
270 km/klst. en hámarks vega-
lengd er nú orðin 2600 km.
Hreyflarnir sloka í sig 300 lítra
af bensíni á klukkustund.
J»að er hin frábærlega sterka
bygging vélarinnar og til þess að
gera lági reksturskostnaður —
þótt nýtízkuvélar skari þar langt
fram úr nú orðið — sem gerir
það að verkum, að hún er í
fullu gildi enn í dag. Eftir munu
nú vera rúmlega 4000 vélar af
þessari gerð og þar af eru um
1400 í reglubundnu flugi hjá
flugfélögum hins vestræna heims.
Um 1000 vélar eru notaðar meira
og minna í þágu hernaðar og
tæplega 2000 eru eingöngu helg-
aðar leiguflugi. Þetta þýðir, að
um fjórðungur alls vöru og far-
þegaflugflota heimsins utan
Sovétríkjanna og Kína er enn
af gerðinni DC 3. f desember síð-
astliðnum var flugfloti hins vest-
ræna heims þannig skipaður: 872
þotur, 951 skrúfuþota, 1400
fjögra hreyfla vélar, 1000 tveggja
hreyfla vélar af annarri gerð en
DC 3, alls 5423 flugvélar.
— Kötturinn hefur níu líf en
þristurinn ennþá fleiri, segja
flugmenn. Og víst er það ótrú-
legt, að þristurinn — sem í stríð-
inu var kallaður C 47 en Banda-
ríkjamenn nefna nú Skytrain
Skytrooper eða Skyraider en
Bretar skírðu Douglas Dakota —
skuli geta keppt við frænku sína
DC 8, sem getur afkastað 20
sinnum meira en þristurinn. Svo
ekki sé minnzt á DC 9, sem nú
hefur verið í loftinu í tvö ár.
Smithsonian Institution í
Washington stendur DC 3 við
hliðina á flugvél Lindbergs,
Spirit of St. Louis. Þessi þristur
ber framleiðslunúmerið N 18124
og hefur verið í loftinu 56.782
klst. En ekki er það þó heims-
metið. Það á DC 3 með númerinu
N 21728, framleidd árið 1939. í
desember síðastliðnum hafði hún
flogið 83.082 klst. og 52 mínútur.
Það þýðir 9V2 ár á lofti, sem er
meira en nokkur önnur vél getur
státað af, eða 20.000 milljón
kílómetra flug. Það jafngildir
480 ferðum umhverfis hnöttinn
eða 25 ferðum til tunglsins fram
og til baka. N 21728 hefur slitið
út 136 hreyflum og 25 þúsund
kertum, og 35 milljónir lítra af
flugvélabensíni hafa runnið um
leiðslur hennar. Og enn er N
21728 að bæta heimsmetið sitt.
Hún flýgur sem sé ennþá. Fyrir
lítið flugfélag í USA, sem heitir
North Central Airlines.
Hversu gömul getur svona
flugvél orðið? Það er að veru-
legu leyti undir því komið, hve
lengi hægt er að fá varahluti í
hana. En hingað til munu DC 3
vélarnar hafa flogið um 75 millj-
ónir flugtíma og um 600 milljón
gjaldfarþega hafa ferðazt með
þeim. Yfir 150 flugfélög í 70
löndum hafa þær enn í þjónustu
sinni og nú fljúga þeim flug-
menn, sem sumir hverjir voru
ekki einu sinni fæddir, þegar
þær voru smíðaðar.
J»egar TWA fékk sínar fyrstu
vélar af gerðinni DC 3,
vöktu þær þegar í stað mikla
athygli og aðdáun. Það var að-
eins eitt, sem flugfróðir menn
óttuðust mjög. Það voru þessir
þunnu vængir, sem mjókkuðu
út til endanna, fjöðruðu upp og
niður mun meira en áður hafði
þekkzt. Menn óttuðust, að þeir
myndu kubbast af, ef verulega
reyndi á þá. Ein af fyrstu þremur
vélunum lenti svo fljótlega í
óvæntu ofveðri, svo ofsafengnu,
að stólarnir í fullskipuðu far-
þegarúminu rifnuðu upp úr gólf-
inu. En vélin stóðst átökin og
náði ákvörðunarstað. Þar slógu
tæknifræðingar og flugvirkjar
þegar í stað hring um hana, full-
vissir um, að varla mætti koma
við vængina, svo þeir dyttu ekki.
Það var leitað með logandi ljósi
að göllum og brestum, en leitin
varð árangurslaus. Og síðan hafa
þessar vélar lent í hverju harð-
ræðinu af öðru en það þarf
ósköp til að vinna bug á þeim.
C 47 tók þátt í heimsstyrjöld-
inni síðari af svo miklum móði,
að þann orrustustað er ekki vert
að nefna, þar sem hún var ekki
með í spilinu. Við Salerno vörp-
uðu 2600 fallhlífarhermenn sér
út úr þristum á 45 mínútum.
Mountbatten og Stilwell notuðu
þrista fyrir skrifstofur. C 47 voru
notaðar sem nj ósnaflugvélar,
flutningavélar, til fólksflutninga
og jafnvel sem sprengjuflugvél-
ar. Þá var sprengjunum sparkað
út um dyrnar á flugvélunum.
Og það voru C 47, sem sáu inni-
lokuðum herfylkjum fyrir birgð-
um, þegar öll önnur sund voru
lokuð. Þegar Japanir lögðu
Hong Kong undir sig, flýðu
margir með þristum. Meðal ann-
ars var ein vél á flugvellinum,
sem hafði orðið fyrir loftárás og
var af henni annar vængurinn.
Þarna var orðið ærið skart um
varahluti í DC 3, en í einu flug-
skýlinu var afdönkuð flugvél af
gerðinni DC 2. Vængirnir á DC 2
voru 3,5 m. styttri en á DC3, en
þegar um líf og dauða er að
tefla er ekki spurt um smámuni;
vængur af tvistinum var settur
á þristinn í staðinn fyrir þann
ónýta og þannig fór vélin í loft-
ið og skilaði sér þangað sem
henni var ætlað að fara. Og það
með sóma. Þessi vél var síðan
kölluð DC 2,5.
J annað sinn flutti 21 manns
þristur 74 farþega í einni
ferð frá Hongkong. Meðal far-
þeganna var Jimmy Doolittle
eftir sínar heimsfrægu 30 sek-
úndur yfir Tókyó.
750.000 særðir hermenn voru
fluttir undir læknishendur með
þristum í síðari heimsstyrjöld-
inni.
Og eftir stríðið kom þristur-
inn að góðu gagni. Það voru
flugvélar af gerðinni DC 3, sem
mynduðu loftbrúna til Vestur-
Berlínar (1. apríl 1948—30. sept-
ember 1949) með 2.343.315 tonn
af nauðsynjavörum. Hvergi varð
flóð, jarðskjálfti, eldgos eða ann-
að slíkt, sem hafði í för með sér
skaða á fólki og eignum, svo
UNGFRU YNDISFRIÐ
býður yður hið landsþekkta
konfekt frá NÓA.
HVAR E R ÖRKIN HANS NOA?
ÞaC cr alltaf sami lelkurinn I henni Ynd-
isfríð okkar. Hún hefur falið örkina hans
Nóa einhvers staðar i hlaðinu og hcitir
góðum verðlaunum handa þeim, sem getur
fundið Örklna. Verðlaunin eru stór ’kon-
íektkassl, fullur af bezta konfektl, og
framleiðandinn er auðvltað Sælgætisgerð-
ln Nól.
HelmiU
Örkin er i bls.
Síðast er dregið var hlaut verðlaunln:
Halldóra Ingólfsdóttir,
Vinninganna má vitja í skrifstofu
, Lyngbrekku 1, Kópavogi. vikunnar. 3.
54 VIKAN 8-tbl-