Vikan - 17.05.1973, Side 17

hafa allt f einu fengiö samsvörun i
raunveruleikanum. Er næsta
skrefiö, aö þaö takist aö láta
höfuöiö lifa á nýjum likama?
Veröur mögulegt aö láta græöa
höfuö sitt á nýjan likama, þegar
krabbameiniö er búiö aö gera út
af viö þann gamla? Veröur hægt
aö láta koma sér fyrir á skipti-
likama, eöa blátt áfram blóövél,
til þess aö bjarga höföinu, þó
annaö fyrirfarist? Og horfa svo á,
þegar sjúkur og illa farinn.
likaminn er grafinn?
Visíndamennirnir I
háskólanum I Cleveland eru I
engum vafa um aö sú sé niöur-
staöa rannsókna þeirra. Þaö er
ekki nema hálfur áratugur siöan
hjartaflutningur var fram-
kvæmdur meö árangri. Nú stefnir
læknisfræöin aö ööru hámarki
skurölæknislistarinnar.
Eins og ekill i sæti sinu, situr
höfuöiö á likamanum, stjórnar
honum, nýtir næringarkerfi hans
— sjálfstæöur bústaöur
hugsunarinnar. Þar gerist allt
þaö mikilvægasta af þvi sem viö
köllum lif okkar. Allar
minningar, hugsanir og
ákvaröanir mannsins eiga sér
staö I höföinu. Þar hafa meö-
vitundin og vissan um tilveru
okkar aösetur.
Samt er þaö mjög fátitt aö þaö
sé bilun I þessum mikilvæga
likamshluta, sem veldur dauöa.
Mjög fátt fólk deyr, vegna þess að
höfuöiö hætti að starfa. önnur lif-
færi valda miklu oftar veikindum,
sem leiöa til dauöa. Nýrun veröa
óstarfhæf, hjartað stöövast,
æöakerfiö stiflast, meltingar-
færin skemmast. Aföll, sem leiöa
til dauöa geta hent likamann i
hundraðatali og höfuðiö á sér
enga von um björgun, þvi aö þaö
er háö næringarkerfi likamans.
Vel hraust höfuð, sem veröur aö
deyja, vegna þess aö næringar-
lind þess er óstarfhæf, hlýtur aö
vera skurölæknum hvöt til enn
frekari dáöa. Þvi á aöeins aö færa
llkamshluta eins og handleggi,
fótleggi, nýru og hjarta milli
manna? Þvi ekki aö skipta á
öllum likamanum, ef þörf krefur?
Hópur visindamanna i
Rússlandi, Japan og Ameriku
vinna aö þvi aö rannsaka mögu-
leika á höfuöágræöslu. Fyrsta og
mikilvægasta skilyröið er aö á-
græöslan gangi nógu hratt fyrir
sig. Hjörtu og nýru geta aö skaö-
lausu veriö án blóörásar um
nokkurn tima, en heilafrumurnar
eru örðnar stórskemmdar eftir
fjögurra minútna blóöleysi.
Sovézki skurölæknirinn
Wladimir Demichov náöi
merkum áfanga. Æöakerfiö I
hálsinum er mjög erfitt viöur-
eignar. Hann nam þvi höfuö
tilraunadýranna ekki af um
hálsinn, heldur þvert I gegnum
Framhald á bls. 33
20. TBL. VIKAN 17