Vikan - 10.03.1988, Blaðsíða 41

Ævar R. Kvaran
Eitt furðulegasta
fyrirbœri sem
ég hef kynnst
Hið íræga enska sagnaskáld Thomas
Hardy sagði eitt sinn: „Þó margt sé
alltof furðulegt til þess að hægt sé
að trúa því er ekkert svo fúrðulegt
að það geti ekki hafa gerst.“ Þessi
ummæli eiga vel við þá furðulegu frásögn
sem hér fer á eftir og þótt hún sé vægast
sagt ótrúleg þá liggja fyrir sönnunargögn
unt sannleiksgildi hennar í svo stórum stíl
að ekki verður unt það efast að þetta hafi í
rauninni gerst ef sönnunargögn hafa þá yflr-
leitt nokkurt gildi.
Þá er fyrst að geta stúlku nokkurrar sem
hét Mary Rofif. Hún fæddist í Indianafylki í
Bandaríkjunum 8. október 1846. Þegar
Mary var þrettán ára fluttist hún ásamt fjöl-
skyldu sinni til Watseka í Illinois.
Þegar þetta gerðist hafði Mary átt við
heilsuleysi að stríða. Hún átti til að fá
kiampaflog sem sennilega stöfuðu af floga-
veiki.Vorið 1865 var hún farin að fá þessi
köst tvisvar á dag og tók þetta svo nærri sér
að hún reyndi að binda enda á þjáningar
sínar með því að skera sig á púlsinn.
Eitt sinn kornu foreldrar hennar að henni
rneðvitundarlausri og kölluðu þegar í stað á
lækni. Þegar Mary kom aftur til meðvitund-
ar greip hana slíkt æði að margt fullorðið
fólk átti klukkustundum saman fullt í fangi
rneð að hentja hana í rúminu. Reyndust
kraftar þessarar grannvöxnu stúlku, sem
ekki vó nema 45 kíló, alveg ótrúlegir þegar
tillit var tekið til þess hve veik hún var.
Þetta æði stóð í flmm daga en þá varð hún
allt í einu róleg, sofnaði og steinsvaf í meira
en fimmtán klukkustundir.
Af ótta við að hún kynni að tapa sjón
hafði verið bundið fyrir augu hennar. Þegar
hún vaknaði gerði hún enga tilraun til þess
að taka bindið frá augunum en hins vegar
virtist hún sjá engu síður en áður þótt
hundið væri fyrir augu hennar.
Má nærri geta hvílíka athygli þetta vakti.
A. J. Smith, ritstjóri dagblaðsins Danville
Times, og presturinn A. J. Rhea voru ásamt
fleiri vinunt fjölskyldunnar viðstaddir þegar
Mary „Ias“ réttilega fyrir þeim efni óopnaðs
bréfs sem lá í vasa ritstjórans en hún gat séð
efni þess án þess að nokkur gæti gert sér
grein fyrir því hvernig hún færi að því. Rit-
stjórinn, sem fyrst í stað varð orðlaus af
undrun, skrifaði síðan ítarlega skýrslu um
viðburð þennan í blað sitt.
En smárn saman hrakaði heilsu ungu
stúlkunnar svo mikið að læknar ráðlögðu
foreldrum hennar að senda hana á geð-
veikrahæli. Hjónin höfnuðu því með öllu. í
stað þess skipstust þau sjálf á um að hjúkra
henni og þegar þau heimsóttu vinafólk í
Peoría í tilefni af hátíðahöldum þjóðhátíðar-
dagsins 1865 var Mary í för með þeim.
Morguninn eftir kvartaði Mary um hræði-
legan höfúðverk og stóð upp frá morgun-
verði sínum. Skömmu síðar fundu þau hana
látna í rúmi sínu. Líkskoðarinn gaf upp
heilakrampa sem andlátsorsök.
Nú víkur sögunni til hjónanna Tómasar
Vennum og konu hans sem bjuggu á
bóndabæ einum í Iowa. Þau áttu dóttur sem
var aðeins fimmtán mánaða gömul þegar
Mar\’ Rofif dó. Sex árum síðar fluttu Venn-
um-hjönin á bóndabæ einn sjö mílum fyrir
sunnan Watseka í Illinois. Þetta var árið
1871. Dóttir þeirra hét I.urancy Vennum og
er af framansögðu ljóst að hún sá aldrei
Mary Roff.
Þegar Lurancy var þrettán ára var hún al-
veg eðlileg telpa og við góða heilsu. En þá
rann upp tólfta dánardægur Mary Roff 5. júlí
1877. Lurancy vakti fúrðu foreldra sinna
með því að segja: „Það var fólk inn í her-
berginu rnínu í nótt og það var alltaf að kalla
„Rancy! Rancy!“ og ég fann andardrátt þess
á andlitinu."
Næstu nótt varð telpan fyrir sömu
Þó þessi frósögn sé vœgast sagt ótrúleg
þó liggja fyrir sönnunargögn um sannleiksgildi
hennar í svo stórum stíl að ekki verður um það efast
að þetta hafi í rauninni gerst - ef sönnunargögn
hafa þö yfirleitt nokkurt giidi,
VIKAN 41