Vikan - 20.12.1994, Blaðsíða 18

JOLAHALD
Fréttaritarinn Kristinn í Madrid og dóttir hans Alda. Faöirinn
saknar æskujólanna á íslandi.
HLÝÐIR Á AFTANSÖNG í DÓMKRIKJUNNI
UNDIR SPÆNSKUM HIMNI
Þetta er allt mjög gamaldags.
í kastalanum er sett upp heil-
mikið jólatré sem er skreytt.
Það eru vissar hefðir sem
fylgja þessu. Ég fæ lista með
nöfnum gestanna og ég
kaupi jólagjafir fyrir alla. Og
ég vanda mig sérstaklega
með fjölskylduna. Ég reyni að
að gefa það sem fólk þarf á
að halda en það er erfitt
vegna þess að þetta fólk á
allt. Núna um jólin ætla ég að
gefa húsbóndanum tuttugu
og fjögur koníaksglös. Ég veit
að þessi glös eiga öll eftir að
fara í hundana en yfirleitt
reyni ég að kaupa hluti sem
eru praktískir og endast vel.
Ég fæ líka gjafir og þá sér-
staklega listaverkabækur og
fallegar ferðabækur. Ég kem
alltaf með fyrsta vínið, hvít-
vínið, og bróðir húsmóðurinn-
ar kemur með annað vín.
Það er viss hefð í þessu hjá
okkur. þetta er merkilegt að
því leyti að maður kemur
þegar maður vill og fer þegar
maður vill. Það þarf ekkert
endilega að kveðja.“
Erró gefur alltaf hluta af
gjöfunum sem hann fær. „Ég
veit hverjir þurfa á þeim að
halda og ég á vini hérna
heima sem eru meiri um sig
en ég. Ég fékk til dæmis
þessar fínu skyrtur fyrir tveim
jólum síðan og núna á þær
vinur minn einn sem er mikill
laxveiðimaður og þær passa
honum akkúrat."
Vinahópurinn sækir ekki
messu á jólunum heldur er
spiluð sígild tóniist undir
borðum eftir Hándel og fleiri.
„Þetta eru miklir „music lo-
vers“ og þau hlusta á sígilda
kirkjutónlist. Það er kapella í
kastalanum sem er notuð
þegar einhver í fjölskyldunni
giftir sig.“
Erró segist ekki geta hugs-
að sér betri jól því þau séu
fullkomin eins og þau eru.
„Ég þarf ekki að sjá um neitt
nema þessar gjafir og vínið.
Ég er búinn að kaupa vín fyrir
næstu sex ár því vín eru betri
eftir því sem þau eru eldri.“
Hann hefur ekki i hyggju að
halda upp á jólin á íslandi þar
sem þetta er alls staðar eins.
„Ég kem frekar til íslands
þegar einhver á afmæli. Til
dæmis kom ég þegar frænka
mín varð níræð og þá hittist
öll fjölskyldan. Það geta verið
jól á hverjum degi og ég get
nefnt ferðina til Tyrklands.
Besta jólagjöfin er stundum
ekki á jóladaginn.“
Tveir tugir ára eru liðnir síð-
an Kristinn R. Ólafsson,
fréttaritari Ríkisútvarpsins í
Madríd, lenti á flugvellinum í
Barselónu til að læra
spænska tungu og ganga í
skóla lífsins. Hann skráði sig
í útlendingadeild Barselónu-
háskóla og dvaldi í tvö ár í
borginni. Sumarið 1976 vitj-
aði hann heimahaganna en
útþráin blundaði undir niðri
svo hann mætti galvaskur
með bakpoka og stóra
drauma á Barajasflugvelli í
Madríd daginn fyrir gamlárs-
dag árið 1977. Hann settist
að í borginni á hásléttunni,
þar sem kaldinn bítur kinnar
kuldakreistna á svölum vetr-
armorgnum, og þar hefur
hann búið síðan og komið
sér upp fjölskyldu; konu og
dóttur.
Fréttaritarinn segist ekki
vera mjög kristinn maður en
eigi að síður heldur hann
heilög jólin hátíðleg í faðmi
fjölskyldunnar. „Jólahald
hérna á Spáni er að mörgu
leyti frábrugðið því íslenska,"
segir Kristinn. „Hér er venjan
að gefa gjafir á þrettándan-
um því að þá er „Vitringa-
dagurinn". Börnin setja skó í
gluggann og glas með ein-
hverri hressingu fyrir vitring-
ana, til dæmis koníaki eða
anís, og vatni handa úlföld-
unum. Góðu börnin fá gjafir í
skóinn en þau vondu fá æti-
kol. Erlendir siðir hafa bland-
ast þeim sþænsku og sumir
Spánverjar gefa hluta gjaf-
anna á jóladag og hinn hlut-
ann á „Vitringadaginn" til að
krakkarnir hafi eitthvað til að
leika sér að í jólafríinu.
íslendingar eru með
heimsmet í öllu eins og jóla-
gjöfum en hér á Spáni er líka
mikið um auglýsingafargan
og verslun í kringum þetta.
Það er mikið lagt upp úr að
börnin fái gjafir „frá“ vitring-
unum en ekki Siggu og
Svenna. Hinir fullorðnu
skiptast þó á gjöfum og ég
er búinn að innleiða íslenska
siði því á aðfangadag skipt-
umst við og tengdaforeldr-
arnir á gjöfum. Á Spáni tíðk-
ast að stilla upp gripahúsi
sem í er Jesús, vitringarnir
og húsdýrin og heima hjá
mér setjum við upp svona
hús auk þess að skreyta
jólatré. Allt mengast öðrum
siðum því áður fyrr voru
Spánverjar ekki vanir því að
vera með skreytt tré í stof-
unni.“
Rjúpur og hangikjöt sjást
ekki á hátíðarborðinu í Mad-
rídarborg. Kristinn segir að
dæmigerður hátíðarkvöld-
verður sé stórar rækjur eða
kolkrabbi í forrétt, lamba-
eða nautakjöt í aðalrétt og
ávextir, spænskt jólasælgæti
og duftkökur í eftirrétt.
Fjölskyldan sækir ekki
messu á jólunum en á að-
fangadagskvöld togar eigi
að síður eitthvað í íslending-
inn þvf að ef skilyrði eru góð
sest hann grátfenginn með
stuttbylgjutækið sitt út á
svalir og hlustar á aftansöng
í Dómkirkjunni. Heims um
ból hljómar því á öldum Ijós-
vakans alla leið suður til
Spánar og það kemur ís-
lendingnum Kristni í hátíðar-
skap. Hann segir að það sé
aldrei nógu jólalegt á Spáni
og viðurkennir að heimþráin
geri vart við sig og að hann
sakni æskujólanna þarna
suður frá.
HANGIKJÖT Á
JÓLADAG
Einn þeirra íslendinga sem
hafa flust búferlum vegna
tónlistarinnar er sópransöng-
konan Sólrún Bragadóttir.
Hún hefur búið lengi úti, í tólf
ár, og ekkert bendir til þess
að hún muni flytja heim á
næstunni. í fimm ár bjó hún í
Bandaríkjunum þar sem hún
var við nám og síðastliðin
sjö ár hefur heimili hennar
verið í Þýskalandi, nánar til-
tekið í Hannover. „Heima er
best en aðstæður eru oft
þannig að ég kemst ekki til
íslands á jólunum," segir
Sólrún sem á milli jóla og
nýárs mun vera við æfingar
á óperunni „Marta" eftir Flot-
ow. Þegar hún bjó í Banda-
ríkjunum hafði hún ekki efni
á að koma heim um hátíð-
arnar og nokkrum sinnum
hélt hún ásamt syni og fyrr-
verandi eiginmanni upp á
jólin að bandarískum sið.
Sólrún er búin að gifta sig
aftur og á tæplega ársgamla
dóttur.
Hvað jólaundirbúninginn
varðar segist hún reyna að
hafa allt sem viðkemur jólun-
um að íslenskri fyrirmynd.
Fyrir jólin hittast íslendingar
búsettir í Hannover í jóla-
glöggi og þeir fara einnig
saman á jólamarkað þar
sem eru litlir, skreyttir trékof-
ar en í þeim er ýmislegt til
sölu eins og jólaskraut og
handavinna.
„Hérna í Hannover er mik-
ið stress í kringum jólin og í
bænum er mikil umferð,"
segir Sólrún. „Þjóðverjar
byrja snemma á jólunum og
1 8 VIKAN 12. TBL. 1994