Menntamál - 01.08.1935, Page 26

104
MENNTAMÁL
Fyrstn sporln.
Barnasálarfræðin í þjónustu uppeldisins
og' smábarnakennslunnar.
I.
20. öldin er öld stórra atburða, gagn-
gerðra breytinga og á fjölmörgum svið-
um raunsærra, haldkvæmra fram-
kvæmda. Á sviSum uppeldismála hafa þó
breytingarnar ef til vill orðiS stórslíg-
ari og gagngerðari en á flestum öSrum
sviðum andlegra mála.
Þeir kennarar og uppeldisfræðingar,
sem hafa haft tækifæri til, síðustu 15—
20 árin, að fylgjast með þeim straum-
um uppeldismála og þeim starfsaðferð-
um, sem hafðar hafa verið um hönd í
einstökum skólum, skólaheildum og skól-
um margra óskyldra þjóða, geta ekki var••
izt þeirri vissu, að þar hefir orðið mjög
mikil hreyting, bæði í viðhorfi sálarfræðingsins til barnsins og í
þeim aðferSum, sem notaðar eru við uppeldi og kennslu. Hér
hafa fjölmargir brautryðjendur lagt hönd á plóginn. Þeir hafa
barizt með eldmóði andans, þeir hafa fórnað kröftum sínum, og
oftast fyrir injög litið sýnilegt endurgjald. Hér er nóg að nefna
sárfá stærstu nöfnin, t. d. Dewey, Montessori, McMillan, Park-
hurst, Decroly og Washburne. Og þótt hver þessara göfugu anda
hafi farið nokkuð hver sína leið, og notað sína sérstöku starfs-
aðferð, þá hafa grundvaltaratriðin í boðskap þeirra allra verið
þau sömu. Þannig teggja þeir allir höfuðáherzluna á það, að
hvert einstakt barn sé ein sérstök lifandi vera, sem þurfi að
njóta sem allra frjálsasts og óháðasts uppeldis, að hvert barn
verði að fá tækifæri til að vinna að sínum sérstöku áhugamál-
um á sinn sérstaka hátt. Þeir vilja stuðla að þvi, að sérhvert
barn verði hamingjusöm vera, sem sé þrungin áhuga og fram-
kvæmdaþrótti. Þessu vitja þeir ná með því, að gefa barninu
fretsi til íhugunar og athafna, en ekki með valdboði fyrirsagna
og texíunáms. íslenzkir kennarar verða, ef þeir ætla að fylgjast
með kröfum hins sínýja tíma, að lesa um boðskap þessara braut-
ryðjenda og þeir verða að fylgjast með starfi þeirra, sem lengst
hafa komizt í að framkvæma hugsjónir brautryðjendanna, t. d.

Jón Sigurðsson.