Menntamál - 01.10.1949, Síða 24

82
MENNTAMÁL
Við kennarar, sem aldir erum upp eftir kokkabók gamla
tímans, erum úttroðnir af hugmyndum um, að við séum
ekki menn með mönnum, ef við vitum ekki sína ögnina
af hverju um allt milli himins og jarðar. Við verðum að
fleygja öllu þessu gamla drasli, sem við höfum reytt saman,
fyrir ofurborð og gera okkur það ljóst, að lífið í kringum
okkur er svo auðugt og margbreytilegt, að okkur gefst ekki
tími til að sinna mörgu því, sem kalla mætti skreytivís-
dóm (pynteviden). Námsbækurnar hafa að geyma allar
helztu menntir, sem börnin kynnast. Þegar þær eru lesnar
af gaumgæfni, hryllir mann við, hve börnin eru troðin út
af mörgum innantómum og öldungis ónauðsynlegum þekk-
ingaratriðum. Verið getur, að þetta efni hafi einhverju
sinni átt erindi til barna, en nú er mikill hluti þess dauður
og ómerkur (gatslitnar flíkur, eins og Carlyle mundi hafa
komizt að orði).
Dagblöð, heimsóknir á vinnustöðvar, í verksmiðjur, söfn,
ferðir út í víðavang, í fjöruna og annað þessu skylt er
miklu heillavænlegra til námsárangurs en fjöldi kennslu-
bóka, og með þessu móti er hægt að sjá fyrir yfrið nógu
námsefni.
Þegar það, sem börnin heyra og sjá í blöðunum og á ferð-
um sínum um nágrennið, er til umræðu, ber að leggja ríka
áherzlu á að ræða við þau um það fólk, sem verður á vegi
þeirra, hvers konar vinnu það stundar, og hvað þurfi að
kunna til þess að stunda þá vinnu og hvers konar menntun-
ar þau þurfi að afla sér, ef þau ætluðu sér að gera þessa
vinnu að ævistarfi. Það er miJcilsvert, að kennarinn láti
ekki á sér skilja, að ein atvinnugreinin sé fínni eða betri
en önnur, heldur að hið eina, sem máli skiptir, sé það, að
sérhver maður stundi vinnu sína af samvizkusemi og
ánægju. Börnunum mun smátt og smátt verða það Ijóst,
hvað þau mundu geta gert sjálf, og til hvers hugur þeirra
stendur. Það mun renna upp fyrir þeim, hvers virði falleg
framkoma þ. e. vingjarnleiki, kurteisi og aðrar eftirsóknar-