Menntamál - 01.03.1951, Síða 34
26
MENNTAMÁL
tími vinnst til aS lesa oft upp. Það sem síðast var nefnt
er e. t. v. ein af ástæðum þess, að hún er sérlega lífseig í
prófskólum. Þar verður bezt ráðið niðurlögum hennar með
því að fylgja prófreglunum, sem mæla svo fyrir, að próf í
eðlisfræði skuli ekki aðeins vera í því fólgið að láta nemend-
ur segja frá og teikna, heldur skuli gefið tilefni til að sýna,
hvort þeim séu fullkunn kennsluáhöld og notkun þeirra.
Engin ástæða er til þess að láta nemanda teikna rafhreyfil
eða talsímatæki á prófi. Lát hann skýra tækið og verkan-
ir þess, og síðan getur hann e. t. v. sýnt með teikningu,
að hann skilji einstök atriði, sem um er að ræða.
Staðhæfum, að kennsla í eðlisfræði, sem einungis hefur
teikningar að sýnigögnum, sé skökk, og próf í eðlisfræði,
þar sem einungis er teiknað og sagt frá, sé ekki fullnægj-
andi.
Kennsla í eðlisfræði verður að grundvallast á tilraun-
um og styðjast við reynslu úr daglegu lífi. Aðeins með því
móti geta nemendur sjálfir gert þær athuganir, sem eiga
að vera grundvöllur fræðsluviðtöku, og sótt kennslustundir
með þeim áhuga, sem vera ber.
Tilraunir eru með tvennu móti, útskýringartilraunir
og nemendaæfingar, og hafa hvorar sína kosti. Við útskýr-
ingartilraun getur athygli alls bekkjarins beinzt að hinu
sama. Kennarinn stjórnar tilrauninni, og með spurning-
um sínum getur hann haldið athygli nemenda fastri við það
í henni, sem máli skiptir. Enn fremur fer skemmri tími í
útskýringartilraun en samsvarandi nemendaæfingu.
Nemendaæfing veitir betri grundvöll til athugunar, hún
fullnægir þörf nemenda á sjálfsstarfi og vekur því meiri
áhuga. Enn fremur knýr hún nemendur til að kynna sér
verkefnið, þeir verða að vinna með alúð og nákvæmni, og
reynt er á hugkvæmni þeirra og hæfileika til samvinnu,
þar eð nemendaæfingu eiga að gera tveir nemendur, sem
vinna saman, svo að þeir geti fengið tækifæri til að ræða
athuganir, erfiðleika og niðurstöður. Mismunandi niður-