Menntamál - 01.08.1968, Blaðsíða 18

126
MENNTAMÁL
sé á rökum reist: ég held því fram, að skólamaðurinn sé í
raun og veru að auka vitsmunastig þjóðarinnar með því að
mæla fyrir um rétta tegund umhverfis handa ungum börn-
um.
Það er mikil þörf fyrir ráð skólamannsins í þessum efn-
um, því að almenningur, jafnvel hinn velmenntaði almenn-
ingur — í raun og veru jafnvel hinir háskólamenntuðu
kennarar — geta gert ótrúlegustu villur. Það er misskiln-
ingur að halda, að fyrstu árin skipti ekki miklu máli, að svo
lengi sem barnið sé heilbrigt og ánægt til fimm ára aldurs
og það geti hegðað sér á siðlegan hátt allt til sjö ára aldurs,
þá hafi grundvöllurinn undir árangursríkt líf verið lagður.
Ekkert gæti verið fjær sannleikanum. Greind mótast á yngri
árum af lærdómsríkum samræðum við þolinmótt fullorðið
fólk og af þeim leikjum, sem hin þjálfaða fóstra eða smá-
barnakennari þekkja fullkomlega vel. Áhrif umhverfisins
á greind eru mest á fyrstu árunum: fyrir sjö ára aldur hafa
framtíðarmöguleikar barnsins þegar verið ákveðnir að
nokkru leyti. Álíka ógæfulegur misskilningur er að reyna
reglulega kennslu, áður en barnið er fært um að taka við
henni. Eins og fóstrur og smábarnakennarar vita, er slík
ótímabær formstefna ekki einungis tímasóun: hún er
hindrun á frekari þroska, skaðleg getu barnsins í framtíð-
inni. Við í Bretlandi erum oft gagnrýndir fyrir að láta börn
hefja skólanám fimm ára gömul, en til allrar hamingju eru
skólastörf allra þessara barna til sjö ára aldurs að jafnaði í
höndum sérmenntaðra kennara, sem hafa einnig sams kon-
ar þjálfun að baki og fóstrur, og þannig er venjulega séð
fyrir viðeigandi umhverfi. Enska skýrslan, sem kom út á
síðasta ári Börn og barnaskólar (venjulega þekkt undir
nafninu Plowden skýrslan) tekur umhverfi hins unga barns
aðallega til meðferðar og mælir með því, að auknu fjár-
magni skuli varið til skóla í fátækari hverfum til þess að
sjá barnshuga fyrir auðugra umhverfi. Röksemdin, sem ég
færi fram, er sú, að það er skólamaðurinn, sem getur sagt