Heima er bezt - 01.12.1965, Qupperneq 33
ÞATTUR ÆSKUNNAR
RITSTJORI
Menn, sem ég man
VI. INDRIÐI EINARSSON.
Gamli Gullfoss lét úr höfn í Hafnarfirði hinn 23.
maí vorið 1923. Á Faxaflóa var suðvestan hæg gola, en
þótt veður væri kyrrt, var þó strax vart undiröldu, er
út kom úr höfninni. Komið var frarn undir miðnætti,
er siglt var út frá Hafnarfirði, og gengu því farþegar
strax til náða. Gamli Gullfoss var eftirlæti allra lands-
manna, enda fyrsta skip Eimskipafélagsins og mesta
happafleyta. Ég var algjörlega óvanur sjóferðum og
tók því þann kostinn, að halda mig að svefnklefanum
fyrsta sólarhringinn og var þó sjóveður gott, þótt skip-
ið ylti nokkuð fyrir Garðsskaga og Reykjanes.
Það er fremur dauflegt ferðalag, að lúra í svefnklefa
og þora sig ekki að hreyfa af ótta við sjóveiki, en þó
er bót í máli, ef herbergisfélaginn er hraustur og alúð-
legur og getur flutt manni fréttir um veðurfar og fleira.
Ég var þessa björtu vornótt að leggja upp í mína
fyrstu för til Norðurlanda, en á þeim árum þótti slík
ferð ekki ómerk, þótt nú séu slíkar ferðir daglegir við-
burðir.
Segir nú fátt um ferð okkar á Gullfossi austur með
landinu, og varla varð ég þess var, er farið var fram hjá
Vestmannaeyjum, enda gátu slík skip þá ekki lagst þar
að bryggju. Nokkru fyrir hádegið var Gullfoss kom-
inn alllangt austur fyrir Vestmannaeyjar, og var þá
komið blæja logn og sjór sléttur. Ég ákvað þá að drífa
mig upp á þilfar og jafna mig eftir sjóferðina í von um
að geta þá notið þess að setjast að hádegisverði. Jökla-
sýn var hin fegursta og vorsólin hlý í skjóli við stjórn-
pallinn, cn golan ofan af jöklunum dálítið svöl. Ég gekk
þvi inn í reyksalinn, en þar var enginn maður. Ég tók
mér því sæti í horni legubekkjar og horfði fram til dyr-
anna á salnum. Rétt í því, að ég tók mér sæti, snarast
aldraður maður inn 1 salinn. Hann var léttur og kvikur
á fæti með silfurhvitt har og gránað yfirskegg. Mér
fannst strax ég þekkja þennan mann, eftir myndum í
blöðum, og ekki þurfti ég lengi að bíða í óvissu, því að
þessi prúðmannlegi, aldraði maður gekk beina leið til
mín, heilsaði mér með handabandi og sagði um leið: „Ég
heiti Indriði Einarsson, en hvað heitir þessi ungi mað-
urr" Ég kynnti mig, og Indriði Einarsson tyllti sér á
legubekkinn hjá mér, og við tókum tal saman.
Þessi morgunstund í reyksalnum á Gullfossi er mér
ógleymanleg. Gullfoss átti að koma við á Reyðarfirði
og Norðfirði og sigla út frá Seyðisfirði. Indriði Einars-
son var á leið austur á Seyðisfjörð og vorum við því
samskipa þangað. Þegar þetta skeði var Indriði Einars-
son sjötíu og tveggja ára, en mjög unglegur í útliti og
fasi.
En hvers vegna var ég svona hrifinn af að kynnast
þessurn ferðafélaga minum? Og hver var hann þessi
Indriði Einarsson?
Þessum spurningum vil ég reyna að svara í þessum
stutta þætti.
Þegar ég hitti Indriða Einarsson á Gullfossi, vorið
1933, vissi ég heilmikið um hann. Hann var þá dáður af
öllum listelskandi íslendingum fyrir leikrit sín osj leik-
ritaþýðingar. En auk þess var hann þekktur starfsmað-
ur ríkisins, fremstur í röðum bindindismanna og for-
ystumaður ýmissa merkra framfaramála.
Á skólaárum mínum í Reykjavík hafði ég séð á leik-
IpÁ/j
; r ;