Æskan - 01.02.1974, Side 29

MARGT BÝR í SJÓNUM
KAPPHLAUP VIÐ FJÖRULALLA
igurgarður heitir maður og er Sturluson. Hann
var föðurbróðir Hákonar alþingismanns í Haga.
Sigurgarður var lengi barnakennari á Barðaströnd. Seinna
bjó hann á Eysteinseyri í Tálknafirði, og nú á hann heima
á Bíldudal.
Um 1883 var hann vinnumaður hjá Kristjáni bónda I
Hergilsey á Breiðafirði. Kristján þessi var faðir Snæbjarnar
I Hergilsey. Sigurgarður hefur þá verið lítið kominn yfir
termingaraldur. Að vetrinum var það starf hans að vera í
fjósinu. Þá var fjórbýli í Hergilsey og hétu bæirnir Efstibær,
Miðbær, Neðstibær og Nýibær. Kristján átti heima í Efsta-
bae. Fjósin frá Miðbæ og Efstabæ voru skammt hvort frá
öðru. Fjósamaðurinn frá Miðbæ hét Sumarliði og var Sak-
aríasson. Fundust þeir Sigurgarður oft, þegar þeir voru við
fjósverkin.
Þá var það siður að vetrinum að fara til útiverka fyrir
dag. Það var einn morgun, þegar Sigurgarður var búinn
aö gefa kúnum, að hann fer að sækja vatn í fjósið. Þurftu
þeir báðir, hann og Sumarliði, að sækja vatn í brunna,
sem voru nokkuð langt fyrir neðan fjósin. Þegar Sigur-
garður er kominn nokkuð áleiðis til brunnanna, sér hann
öýr eitt, gráleitt að lit, koma neðan frá hlein, sem kölluð
var Tindabikkja. Var það komið allnálægt honum. Þá
hugsar hann, að nú hafi hann Miðbæjarboli sloppið út hjá
Sumarliða, sleppir vatnsfötunum og ætlar að fara heim að
fjósunum til þess að kalla á hann. En þá sér hann, að
Sumarliði er kominn með fötur sínar niður fyrir Miðbæjar-
fjósið og ætlar að sækja vatn í það. Sigurgarður kallar þá
til Sumarliða og segir: „Nú hefur hann boli sloppið út hjá
þér.“
..Hvað ertu að þvaðra, strákur," segir Sumarliði.
Sigurgarður svarar: „Sérðu hann ekki? Hann er að ganga
þarna fyrir ofan Neðstabæinn. Hann kom neðan frá Tinda-
bikkju."
Nú hlaupa þeir báðir af stað, Sigurgarður og Sumarliði,
°9 fara að elta dýrið. Sumarliði var seinfærari, því að hann
var þá farinn að eldast. Hleypur Sigurgarður á undan hon-
um og kemst brátt á hlið við dýrið. Þá sér hann, að þetta
er ekki Miðbæjarnautið. Heldtir hann þá, að þetta sé kálfur,
hvaða kálfur, gerði hann sér ekki grein fyrir.
Sigurgarður fer nú að veita skepnu þessari eftirtekt.
Hann sér, að hún gengur á fjórum fótum, er fremur lágfætt,
snögghærð, hausinn nokkuð flatvaxinn, nasirnar fnæstar
og snörlaði I þeim. Dýrið var á stærð við vetrungskálf. Nú
reynir Sigurgarður að komast fram fyrir það og herðir á
hlaupunum. En eftir þvl sem Sigurgarður hljóp hraðara,
eftir því herti dýrið á sér, svo að honum tókst ekki að kom-
ast fram fyrir það. Hleypur Sigurgarður nú um stund sam-
hliða dýrinu, og eru ekki nema tvær álnir á milli hans og
þess, en dýrið þó með höfuð og háls fyrir framan hann.
Aldrei komst hann svo nálægt því, að hann tæki á því.
Stefnir dýrið nú á gjá eina, sem liggur ofan af eynni og
beint til sjávar. Gjáin heitir Þorgerðargjá, og er aurskriða
í henni. Sigurgarður reynir nú sitt ýtrasta til að komast
fram fyrir dýrið, áður en það fari í gjána. En þess er eng-
inn kostur.
Meðan Sigurgarður er f þessum elfingum, kallar hann á
Sumarliða og biður hann hjálpa sér. En ekkert svar og
engin hjálp kemur frá honum. Nú berst eltingaleikur þessi
fram á gjárbarminn. Þar nemur Sigurgarður staðar, en
dýrið steypir sér ofan í hana og heldur niður eftir henni á
leið til sjávar. Þegar það kemur að sjónum, veður það hik-
laust út í hann. Þó að sjórinn hækkaði upp eftir síðum
þess, sást það ekki taka nein sundtök. Það fylgdi botnin-
um, þar til það fór í kaf. Síðan sást á höfuð þess. Loks
hvarf það með öllu. Jörð var auð, gott veður og glaða tungl-
skin, svo að Sigurgarður sá allt þetta glöggt, þó að ekki
væri enn farið að lýsa af degi.
Meðan Sigurgarður var að elta dýrið, komst engin
hræðsla að hjá honum fyrir ákafanum að komast fram
fyrir það. Þegar það steyptist ofan í gjána, varð hann sem
steini lostinn, en áköf hræðsla greip hann, er hann sá
dýrið hverfa út í sjóinn, og því athugaði hann ekki, hvort
nokkur spor sæjust eftir það.
Sigurgarður hleypur nú heim að fjósunum. Þar hittir hann
Sumarliða. Hann hafði fljótt séð, að dýrið var honum
óþekkt, hætt að elta það og haldið heim í fjósið, án þess
að skeyta neitt um Sigurgarð eða dýrið. Sigurgarður spyr
Sumarliða, hví hann hafi ekki komið með sér, en hann
svarar ónotum einum og segir Sigurgarði, að hann hefði
ekki átt að vera að elta það, sem hann ekki þekkti. — Al-
mennt var talið, að þetta hefði verið fjörulalli.
(Eftir sögn Sigurgarðs Sturlusonar)
(Vestfirzkar sagnir I.)
BarnablaðiS ÆSKAN hefur nú flutt í eigið húsnæði
að Laugavegi 56 með aila sína starfsemi: bóka-
verzlun, skrifstofur, ritstjórn og afgreiðslu. Verið
öll velkomin í hið nýja Æskuhús.
27