1. maí - Reykjavík - 01.05.1936, Blaðsíða 49
45
1. MAI
bandi minna á aS það, sem hratt af
stokkunum I. Internationale árið
1864, var kröfufundur, sem haldinn
var til að krefjast frelsis fyrir pólsku
þjóðina.
Við höfum líka um þetta mörg fleiri
dæmi, t. d. þegar þingmaður Suður-
jóta vildi fá umræður í þýzka ríkis-
deginum um svonefnda „Köllerpoli-
tik“, sem var bein kúgun Þjóðverja
á dönskum íbúum Suðurjótlands, •—
þá voru það þýzku alþýðuflokks-
þingmennirnir 1 ríkisdeginum, sem
veittu honum aðstoð sína um að fá
málið tekið á dagskrá, en til þess
þurfti undirskriftir 50 þingmanna.
Það var líka sænski Alþýðuflokk-
urinn, undir handleiðslu Brantings,
sem hindraði að skilnaður Noregs og
Svíþjóðar 1905 endaði með blóðugri
styrjöld.
En þetta þýðir á engan hátt, að Al-
þýðuflokkarnir séu óþjóðlegir, held-
ur einmitt hið gagnstæða. Milli heil-
brigðrar þjóðernistilfinningar og al-
þjóðahyggju, er engin mótsetning,
heldur styrkja þær tilfinningar hvor
aðra.
Eða því skyldi ekki vera unnt að
bera í brjósti ást til sinnar þjóðar og
síns lands, og vinna að þeirra heill,
án þess um leið að hata aðrar þjóðir?
Eins og fólgið er í orðum Jean
Jaurés, þá mun sá maður öðlast dýpri
skilning á sinni eigin þjóð, sem reyn-
ir að skilja sérkenni þjóðanna, og
ber virðingu fyrir þróun þeirra og
rétti til sjálfstæðis og lífs.
Aftur á móti höfum vér hvarvetna
dæmi um, að borgarastéttin misnotar
þjóðernistilfinninguna, og reynir á
ýmsan hátt að breyta eðlilegri átt-
hagatryggð í þjóðernisgorgeir og of-
stæki.
Styrjaldirnar tala þar skýrustu
máli.
Hér á íslandi er m. a. nafn og fáni
landsins misnotað af íhaldinu, í því
skyni að hylja með afturhalds- og
ófrelsisstefnu burgeisastéttarinnar.
Undirstaða þess, að þjóðir haldi
sjálfstæði sínu bæði fjárhagslega og
pólitískt, er vitanlega styrkleiki
þeirra sjálfra. Við vitum hvílíkt vopn
það var í sjálfstæðisbaráttu okkar fs-
lendinga, að við áttum fornbókmennt-
ir og sögu, sem að ýmsu vakti sér-
staka athygli.
Er það aðeins ein sönnun af mörg-
um, að mönnuð og mennt þjóð er
þjóðernislega sterkari og stendur bet-
ur að vígi í frelsisbaráttunni, en sú,
er á litla sögu og litla menningu.
En grundvöllur þess, að þróast geti
andleg og líkamleg menning meðal
þjóðarinnar, er vitanlega sá, að allt
uppeldi og allar þjóðfélagslegar að-
gerðir hnigi í þá átt, að hver einn
og einasti þjóðfélagsþegn eigi heil-
brigða sál í hraustum líkama.
Þeim stjórnmálaflokkum, sem ekki
sýna í orði og verki, að þeir vilji
treysta þennan grundvöll þjóðernislegs
sjálfstæðis, þýðir ekki að gala hátt
um föðurlandsást og þjóðhollustu,
því allur orðaflaumur þeirra verður
áhrifalaus.
Við höfum heyrt ýmsa menn gala
allhátt um sjálfstæðismál þjóðarinn-
ar nú á síðari árum, sem í hvert
skipti og alþýðustéttir þessa lands
gera réttmætar kröfur um kjarabæt-
ur og aukin lífsréttindi, kippast við
eins og stungnir væru með hnífi, og
kveina um þungar skattaklyfjar, og