Í uppnámi - 24.12.1901, Síða 4

72
Ofhermt mun það, að Grímseyingar séu listataflmenn, enda er
heldur ekki við því að búast, þar sem þeir hafa ekki átt kost á að
kynnast erlendum tafibókum eða verulega góðum taflmönnum; þeir
hafa að sönnu optsinnis teflt við menn á landi á landferðum sínum;
en slíkt er ekki vel að marka; þegar menn eru á ferðalagi, geta menn
ekki haft hugann jafnfastan við slíkt sem heima hjá sér í næði; þó
held eg, að Grímseyingar hafi að jafnaði haft yfirhöndina, að ininnsta
kosti veit eg það um Ingvar.”
Ingvar sá, sem síra Matthías liér talar um, er bóndi á Sveina-
görðum í Grímsey. I sambandi við fyrgreinda sögu um taflmanninn
unga, síðar meir síra Eyjólf Jónsson, segir síra Matthías: “Það er
eptirtektavert, að Ingvar Guðmundsson, sem nú er mestur taflmaður
í eynni er 8. maður frá síra Eyjólfi. Einn af sonum síra Eyjólfs var
Einar, lögsagnari í Arnessýslu,1 hans sonur Eyjólfur klausturhaldari
umgengizt aðra en sameyinga sína og kunni því lítt mannasiðu og bar harla
litla virðingu fyrir valdamönnum og lítið hafði hann lært annað en skák.
Hann stóð úti á hlaði á Hólum ásamt nokkrum heimamönnum, er hiskup
gekk framhjá. Tóku heimamenn ofan, en strák þótti það kynlegt og
hreifði hvergi höfuðfat sitt. Víttu biskupsmenn hann fyrir þetta, en
strákur spurði, hver maðurinn hefði verið. “Biskupinn, bjáninn þinn!
æðsti prestur á íslandi.” “Biskupinn? teflir hann vel ská’k? Það hlýtur
hann nú reyndar að gjöra, þvi að presturinn okkar er næstbezti taflmaður
í Grímsey,” sagði strákur. Þetta var borið biskupi og lét hann kalla strák
fyrir sig. “Að hverju spurðirðu í dag úti á hlaði?” spurði biskup. “Eg
spurði bara einn af piltunum, hvort þér teflduð skák, því að þá langar
mig til að reyna mig við yður,” svaraði strákur. Nú vildi svo til, að
biskup var talinn ágætur taflmaður og þóttist enda talsvert af tafimennsku
sinni; lét hann því koma með tafl og tóku þeir að tefla; en strákur vann
þrjú töfl í röð og þótti þá biskupi nóg komið. “Af hverjum hefurðu lært
að teíla skák, drengur minn?” spurði biskup að lokum, en lét þó engan
veginn ósigurinn á sig fá. “Af föður mínum og fólkinu i Grímsey,” svarar
strákur, “þvi að á vetrin teflum við þar frá morgni til kvölds.” “Mér er
nær að halda,” sagði biskup, “að kölski sjálfur hafi kennt þér það og að
þú hafir ekki hirt mikið um að lesa bænirnar þínar.” “Ja, ef svo væri,”
ansar strákur, “þá mundi eg líklega getað mátað karlinn þann, því að eg
mát.a prestinn og presturinn, sem er góður maður og guðhræddur, mátar
alla aðra.” Biskupi fannst um einurð og svör stráks, tók hann að sér,
kom honum í latínuskólann og varð hann síðar bezti klerkur. — Pannig
er sagan sögð í bók próf. W. Eiske’s, “Chess in Iceland,” bls. 68 — 69.
1 Einar varð síðar sýslumaður í Snæfellsnessýslu (d. 1695); hann
þýddi á íslenzku Grænlendingasögu.