Iðunn : nýr flokkur - 01.04.1925, Page 40

118
Sigurður Nordal:
IÐUNN
og reyni síðan, hver meira hefur séð og betur getur
lýst því.
Of fáir leikar, sem eg hef getað rifjað upp, beinast í
þessa átt. Þó má nefna það, að feluleikur í stórum
torfbæ getur verið ágæt æfing í hugkvæmni og athygli,
og í öllum kappleikum reynir talsvert á skjóta og vak-
andi athygli. Annars eiga sveitabörn, sem oft þekkja
hvern hund og hest í hreppnum, hverja kind á bæn-
um o. s. frv. nóg tækifæri að æfa augun. Hér skal þó,
og mest til gamans, getið einnar æfingar í skjótri athygli,
sem minnir á búðargluggann. Þegar menn borða fisk,
bregður sá, sem dálkinn hefur hlotið, honum upp fyrir
öðrum með þessum formála: »Gettu, hve margar árar
eru á borð«. Dálkinum er brugðið upp einu sinni, tvis-
var eða þrisvar eftir lengd. Menn verða að vanda sig,
því að mikið er í húfi: »fríða mey fyrir ofan þig, ef þú
vinnur, en ljóta, leiða, langa og ófríða fyrir framan þig,
ef þú tapar« — enda hef eg vitað menn ótrúlega naska
að telja álmurnar í einu vetfangi.
Einbeiting er þungamiðja allrar hinnar austrænu sjálfs-
tamningar, enda er hún skilyrði allra framkvæmda og ef
til vill allrar hamingju. Hvarflandi hugsun, sem aftur er
sama sem ótamin hugsun, er um leið ónýt hugsun, illa
og ódrjúgt unnin verk, hverflyndi í tilfinningum, veikur
vilji, slakt siðferði. Að geta beint öllum huganum að
einu viðfangsefni er nauðsynlegasta uppeldið.
En einbeiting getur verið bæði sjálfráð og ósjálfráð.
Það er engin dygð að geta haft allan hugann við bát,
sem maður sér velkjast í brimgarði, eða mann, sem
klifrar í tvísýnu upp kletta fyrir augunum á manni. Hin
sjálfráða einbeiting er í því fólgin að geta haldið hug-
anum með valdboði viljans við erfitt og leiðinlegt við-
fangsefni — þangað til það er orðið skemtilegt, eins og