Iðunn : nýr flokkur - 01.10.1925, Síða 93

IÐUNN
Ritsjá.
315
Móri, svo nefndir séu að eins fáir, eru ekki neinir liðléttingar,
hvorki í draugaganginum né í bókmentunum. Er skaði mikill, að
jafn ágætt verk sem þjóðsögur þessar, skuli ekki geta komið út
nokkru örar en raun er á. Þau 3 hefti, sem komin eru, hafa svo
tekið af allan vafa, og synt hvílíkt merkisverk hér er að koma úf,
að menn ættu nú ekki að hika við að gerast áskrifendur að því
svo margir, að hægt væri að prenta það sæmilega hratt. Auk alls
annars er hér auðug náma fyrir menningarsögu landsins.
Tvær þýddar sögur er rétt að nefna hér, báðar ágætlega ritaðar,
og mjög vel þýddar: Helreiðin eftir Selmii Lagerlöf, þýdd af
síra Kjartani Helgasyni, og Stórviði eftir Sven Moren, þýdd af
Helga Valtýssyni. Nafn Selmu er nægilega kunnugt, en hinn höf-
undurinn er einn fremsti nýnorsku rithöfundanna, en þeir eru bæði
margir og góðir.
Loks skal hér nefna nokkrar ljóðabækur.
Fyrir löngu vildi Iðunn vera búin að geta um / IA og V. bindi
af Andvökum Stephans G. Stephanssonar. Var þessara binda þó
lauslega getið áður en þau voru komin út, af prófessor Agúst H.
Bjarnason í Stefánsminningu þeirri, sem Iðunn birti í 1. hefti VIII.
árgangs. En annars verður ekki um svo yfirsripsmikil ljóðmæli
ritað nema í nokkuð löngu máli, og Iðunni hefir ekki auðnast að
gera það. Vill hún því hér í þessu yfirliti minnast þessa stóra
viðauka við Andvökur. Og það er óhætt að fullyrða, að í þessum
tveim bindum eru kvæði, sem jafnast á við það bezta, sem St. O.
St. hefir áður kveðið, og þá má nærri geta að einkenni skáldsins
eru öll hin sömu og áður: hamrammur kraftur og djúpsett speki,
en stundum í nokkuð torskildu og þungu máli.
Davíð Stefárisson frá Fagraskógi sendir út Ijóðabók, sem hann
kallar „Kveðjur". Davíð er enn þá ungur maður og má sjá það
af því, að hver bókin eftir hann er þeirri næstu á undan þroska-
meiri. í fljótuibragði sést þetta ekki ef þessi bók er borin saman
við „Kvæði" hans. Blær allur og áferð er svipað og yrkisefnin lík.
En náin kynni sýna allstaðar sterkari og rökfastari hugsun, þaul-
vandaðra form og meira efni. Ogleymanlegust verða líklega litlu
hjónin, litla Gunna og litli ]ón, og sá vísdómur sem þar er falinn
undir gamansömu og léttu gerfi.
Þá er Guðmundur Friðjónsson kominn með Kvæði. Loksins!
munu ýmsir segja. Fyrir langa löngu gaf 0. F. út kvæði og fékk
misjafna dóma. Síðan hefir Guðm. ávalt ort kvæði, sem birst hafa