Iðunn : nýr flokkur - 01.12.1931, Blaðsíða 19
IÐUNN
Skáldsögur og ástir.
329
]>au furöulega ferleg eins og [)au birtast á ýmsan hátt
í mannlífinu. Framar öldu eru þau ægileg og ferleg í
kynferði'shvötum mannanna. „Vindurinn í nösunum á
mér er sá vindur, sem blæs í þessu flæðarmáli," segir
Steinþór. En það eru ekki loftstraumar einir, sem leika
um flæðarmálið, þorpið og íbúa þess. Straumar lítil-
sigldra, lágra, ljótra kynferðishvata smjúga um alt
þorpið, inn í hvert hús og alla leið inn í sálma gartn-
anna í Hjájþræðishernum. Sálmurinn „Þú vínviður
hreini“ er bersýnilega fram kominn fyrir afvegaleidda,
niðurbælda kynferðisfýsn.
Þessar hálf-tryltu hvatir eru nefndar ást. „Slík var
þá hin fyrsta persónulega reynsla, sem Salka Valka
hafði af ástinni," er sagt, þegar fúlmennið hefir ráðist
á hana. Þetta er enginn orðaleikur hjá höfundinum,
því að bókin ber það með sér, að hann vill leggja,
áherzlu á þann skilning, að blindar hvatir séu eklci
eingöngu grundvöllur ástarinnar, heldur sé alt annað,
sem að henni lýtur, ekki annað en útflúr og dular-
búningur hvatanna. „Ég er alls enginn kvenmaður —
og skal aldrei verða!“ hrópar barnið í máttlausri
andstygð á öllu þessu, sem litur að kynskiftingu mann-
tegundarinnar. En „þessi heimtufreki jarðarávöxtur í
mannsmynd, nærður af fiskum hafsins", fær vissulega
ekki staðist miskunnarlaus öfl náttúrunnar. Salka Valka
hatar Steinþór eins og barnshugur er fær um að hata.
En jafnvel hatrið fær ekki verndað hana gegn því, að
hinar dularfullu, blindu hvatir flæði yfir hana:
„Hún hafði aldrei upplifað neitt því líkt sem á þessari
stundu, að sjá karlmann leggja, í einlægni og auðmýkt ver-
und sina að fótum hennar, og í svip gleymdi hún allri for-
tíðinni, gleymdi, hvar hún stóð í tímanum, rökvísi viðburð-
anna leystist upp í vitund hennar, og hún skynjaði að eins
21
Iöunn XV.