Iðunn : nýr flokkur - 01.12.1931, Síða 94

404
Bækur.
IÐUNN
lofið hafi verið full-mikið, einkum fyrir síðustu bækur lians.
Fyrir nokkrum árum skrifaði hann bók, sem gaf miklar
vonir. Það var „Ármann og Vildís“. Að mínum dómi er það
bezta bók Kristinanns. f henni er stemning, sem heillar, og
dramatisk stígandi. — Af „Livets morgen", sem var næsta
bókin, hefir verið gumað mikið. Ég hefi aldrei getað tekið
undir þann lofsöng. Að vísu er sagan bygð upp af miklum
dugnaði, þar er lýst stórfeldum og örlagaríkum atburðuin,
sterkum skapgerðum og heitum ástríðum. En maður trúir
æinhvern veginn ekki á allan þann hamagang; það er ekki
laust við, að tómahljóð sé í því öllu saman. Sama máli
gegnir um „Sigmar“. Sigmar er ótrúleg persóna í mínum
augum — og auk þess mjög ógeðþekk persóna. Eftir þvi
sem leið á söguna fékk ég meiri og meiri andstygð á hon-
um — þrátt fyrir það, að höf. stendur sýnilega ábyrgur fyr-
ir öllu hans athæfi. Og höf. var meira en seinheppinn, þeg-
ar hann fór að draga verkamannahreyfinguna inn i, söguna
(með „Brennumenn“ Hagalíns sem fyrirmynd?). Eftir bók-
inni að dæma mætti ætla, að hann þekti þá hreyfingu ekki
frá öðrum heimildum en ainerískum kvikmyndum. — Frægð
sú, er Kristmann hefir hlotið fyrir þessa tveggja binda ætt-
arsögu, virðist mér keypt of ódýru verði.
Kristmann er slyngur rithöfundur og hefir sýnt virðingar-
verðan dugnað. Að sjálfsögðu óska honum allir Islendingar
glæsilegrar framtíðar og mikils frama. Framinn bíður hans,
ef hann stefnir nógu hátt og lætur ekki of mjög að kenjum
síns fjölmenna lesendahóps. Enn þá er frægð hans ekki svo
jarðgróin, að hann geti nú þegar lagst á lárberin og farið
að endurtaka sjálfan sig. Hann er ekki upp úr því vaxinn
að þurfa að endurnýja sig. Enn er ekki sýnt, að hann búi
yfir Urðarbrunni þeim, er lofi því ótvírætt að vernda
skáldmeið hans sí-ungan og „æ of grænan“. Á. H.