Iðunn : nýr flokkur - 01.12.1931, Blaðsíða 26
336
Hugleiðingar um nýtt landnám.
iðunn
veðrátta köld og hafísar. Pá var hungur í sveitum, og
sá á fólki, en skepnur drápust úr hor. Þá sá ég á Rang-
árvöllum oftar en einu sinni þá hrygðarsjón, sem ég
ekki hefi sé'ð síðan, að hestar lágu horneisa í haganum,
og margir fátæklingar komu klæðlitlir og svangir og
með sultaról og báðu um mat. Þá kom gjafakorn frá
Englandi, og stjórnin veitti hallærislán þeim, sem til
Jiess fundust verðugir. Og þá kornu uesturfari'Hugenl-
arnir. Þeir komu á hverju ári og ferðuðust um allar
sveitir til að predika um ágæti Vesturheims og lokkuöu'
fólkið vestur um haf. Og fólkið stneymdi þangað í
stórhópum til að bjarga lífinu, því upp á maíga inátti
heimfæra vísuorðin: „Setið er nú meðan sætt er, senn
er nú étið hvað ætt er.“ Þá átti margur bágt, og var
mörgum vorkunn, þó hann gleymdi ýmsum lofsöngv-
um um „Island farsæildarfrón". Föður minum blöskraði
oft bágindin, sem hann horfði upp á hjá sóknarbörnum
sinum, bæði i Odda og seinna á Akureyri. Og þá
hrutu honum eitt sinn af munni visurnar: „Volaða land
— spjallað og sprungið af eldi, spéskorið Ránar af
veldi“ — o. s. frv. Þær vísur voru ortar í þunglyndis-
stemningu, og fylgdi bæði spaug og beisk alvara.
III
Vesturfaiia-agentar liöfðu komið hingað frá því um
1870. I fyrstu þótti boðskapur þeirra mjög skrumkendur,
og menn trúðu ekki nema sumu. Þá var það, sem faðir
minn samdi gamanleikinn „Vesturíararnir“, 1873. Þ;ar
lét hann Gabríel agent guma hátt af gæðum Vestur-
heims:
Hún Ameríka er uinflotið land;
þar er alls staðar lending við sléttan sand,
sein er gulgrár að sjá, líkur syrjóttri rýju,