Kirkjuritið - 01.01.1946, Page 30

24
Benj amín Kristj ánsson:
Jan.-Febr.
ára skeið í mannúð, i miskunn, jafnrétti, bróðurþeli,
kvenfrelsi, afnámi þrælahalds og almennum lýðræðis-
hugsjónum. Og enginn, sem þekkingu hefir á þessum
hlutum, mun neita því, að margt af þessu sé heint eða
óbeint runnið undan rótum kristindómsins. Hann hafi
verið súrdeigið, sem sýrði allt deigið. Jafnvel eins vit-
ur maður og' Sókrates var þess fullviss, að konur stæðu
að öllu leyti karlmönnum langt að haki, og ekki sá hann
neitt athugavert við útburð barna, ef börnin voru ó-
hurðug eða lítillar ættai\ og taldi það aðeins blessun
fyrir ríkið að losna þannig við þau. Það var kristin
kirkja, sem fyrst kvað upp úr með það, að ekki skyldi
vera grískur né Gyðingur, ekki þræll eða frjáls maður,
ekki karl eða kona, því að allir skvldu vera sem einn
maður i samfélaginu við Ivrist. Og með þeirri hugsun
er lagður grundvöllurinn að öllum jafnréttis- og hræðra-
lagshugsjónum milli þjóða og stétta.
Það var kristin kirkja, sem fyrst fór fyrir alvöru að
hugsa um að ala önn fyrir munaðarleysingjum, fátæku
fólki og farlama. Um þetta kemst Tertullianus svo að
orði í Liber apologeticus: „Vér höfum sameiginlegan
sjóð. Hver og einn leggur í hann tillag silt á ákveðnum
degi mánaðarins. Allt er lagt fraín af frjálsum vilja. Fé
þetta er ekki notað til samkvæmishalda í drvkkjuveizl-
ur eða ofát. Því er varið til fátækra framfæris, til að
sjá um foreldralaus börn, til að ala önn fyrir gömlu
fólki og farlama, eða skipbrotsmönnum. Og ef einhver
er dæmdur fyrir trú sína, til þrældóms i námum eða
á eyðieyjum eða í fangelsi, þá hugsum vér lika um hann.
En einmitt þetta blæðir mörgum í augu. Þér hrópið:
Sjá, hversu þeir elska hver annann, því að þér hatið hver
annan. — Eða sjá, hversu þeir eru reiðuhúnir að deyja
liver fyrir annan, því að sjálfir eruð þér reiðuhúnir að
drepa hver annan. Þér hæðist að því, að vér nefnum hvert
annað bræður og systur. En vissulega erum vér betri
hræður og systur en þér, sem eruð það eftir holdinu. Vér