Kirkjuritið - 01.01.1959, Blaðsíða 28

22
KIRKJURITIÐ
kirkjudeild hafi átt flesta dýrðarmenn fyrr og síðar. Þess vegna
er hún langfjölmennasta kirkjudeildin þann dag í dag. Hún er
svo stór, að hún þolir næstum ótrúlegar ávirðingar, lík fjalli,
sem heldur tign sinni og töframætti, þótt alltaf séu að falla í
því skriður.
Þar með er ekki sagt, að hvort heldur kaþólsku kirkjunni eða
öðrum kirkjudeildum sé leyfilegt, og verði alltaf óhætt, að
syndga upp á náðina og fremja hinar og þessar óhæfur í skjóli
verðleika sinna. Nú eru áreiðanlega þeir tímar bæði hérlendis
og erlendis, að þjónar kirkjunnar verða að varast að gefa meiri
höggstað á sér en ástæða er til. Það verður frekar að auka þjón-
ustuna og ljósburðinn en blása upp veraldarkröfurnar og heims-
ljómann.
„Guð verður aö fara.“
Þessa látlausu yfirskrift ber einn kaflinn í nýrri bók eftir
Bjarna Benediktsson frá Hofteigi um Þorstein Erlingsson. Það
er að mörgu leyti skemmtileg bók og fróðleg, en til eru þeir
staðir, þar sem óneitanlega kennir nokkurs steigurlætis og
helzt til mikilla fullyrðinga. Því til stuðnings tilfæri ég þessar
línur úr áðurnefndum kafla:
,,En Örlög guðanna eru miklu meira en árás og spásögn. Frá
sögulegu sjónarmiði táknar kvæðið áfanga á hugsunarferli þjóð-
arinnar. .. . Níu öldum áður hafði ókunnur höfundur kveðið
Völuspá, kvæðið sem táknaði endalok hins forna hugmynda-
heims á Norðurlöndum; það eru reikningsskil íslendings við
veröld, sem komin var að fótum fram. Örlög guðanna voru hlið-
stæð reikningsskil, kveðin að upphafi annarra aldahvarfa í hugs-
unarsögu þjóðarinnar. Og það mun láta nærri, að allt, sem ís-
lendingar hugsuðu frá lokaerindinu í Völuspá til upphafsvís-
unnar í Örlögum guðanna, hafi verið barnagaman eitt hjá þess-
um kvæðum, þeim datt ýmislegt gott í hug, þeir sögðu sitthvað
fallegt; en aðeins í þessi tvö skipti komu þeir orðum að heims-
tækri (kosmískri) hugsun. Aðeins í þessi tvö skipti voru ör-
lagamál heillar þjóðar á dagskrá þeirra. I Örlögum guðanna
tók Þorsteinn Erlingsson upp hinn forna þráð Völuspár og brú-
aði í einu bili níu alda haf.“
Þá veit maður það! Það liggur við, að maður haldi, að hér
hafi B. B. sagt jafn mikil og örlagaþrungin orð og Þorsteinn