Jörð - 01.12.1945, Blaðsíða 19
JORÐ
223
á meginatriðum kristilegrar siðfræði og hefur við það hlotið
ábyrgðartilfinningu, hvað breytni þess viðvíkur, er ekki illa
sett. Það er á vissan liátt vel búið undir það, sem koma skal.
Það hefur fengið þá undirstöðu, að sé það sæmilegum andleg-
um gáfum gætt,' er framhaldsnámið því tiltölulega auðvelt.
Barn, sem er ekki almennilega læst, skrifandi eða reiknandi,
þá það er 14 ára og á að lialda áfram nárni, er í raun og veru
hörmulega statt.
Fyrir fáum árum sagði einn gagnfræðaskólastjóri hér á landi
mér frá því, að hann hefði fengið dýra reynslu í þessu efni.
Hann kom að skólanum, án þess að þekkja neitt til undir-
búningsfræðslunnar. Það var komið fram undir jól. Hann
undraðist, hve námið gekk seint og allt var þunglamalegt.
Hann fann enga skýringu á þessu, en var eiginlega ráðalaus.
Einn dag datt honum í hug að láta börnin lesa. Þá réðst
gátan. I ljós kom, að meðinþorri þessara unglinga var mjög
treglæs. Þar var fyrirstaðan í náminu. Hefur ekki lestrarkunn-
áttu unglinga yfirleitt hrakað? Það tekur mikinn tíma að kenna
lestur. Þær eru ótaldar þær stundir á heimilunum, sem setið
var yfir börnunum, dag eftir dag, við lesturinn. Nú eru engin
tök til þessa lengur. Áhyggjunum er öllum varpað á skólana.
Það er erfitt að kenna lestur með hóp-aðferðinni. Ég lield ekki,
að hinar nýju lestrarkennsluaðferðir séu einhlítar. Það þarf
jafnframt að kenna að kveða að. Réttritunin verður erfið, ef
það er ekki gert.
Oft hef ég spurt sjálfan mig hin síðari ár: Er ekki kappið
um að liafa námsgreinarnar sem fiestar og fræðilegastar of
mikið? Ég held, að við marga skóla landsins, sé námið, að
minnsta kosti á vissu aldursskeiði unglinganna, of mikið. Hin
einföldu, en mikilvægu, undirstöðuatriði gleymast. Skólinn
krefst þess, að unglingurinn sitji á bekknum með bókina,
klukkustund eftir klukkustund, dag eftir dag, og marga
klukkustundina er námið í raun og veru langt frá lífinu sjálfu,
sem barnið þó umfram allt þráir og þyrstir eftir. Margir skóla-
menn liafa látið það í ljós við mig, að þeir litu ekki svo á, að
skólarnir eigi að skipta sér af skapgerð barnsins. Þar sem sá
skilningur ríkir, er mikil hætta á ferðum.