Syrpa - 01.12.1911, Blaðsíða 56

118
SYRPA
völlinn í reyöileysi, gagnslausar og
og mannlausar, en valurinn
var sumstaðar, einkum kringnm
Hougoumont, Hay sainte og yfir
höfuö að austanveröu, hinn hrylli-
legasti. Forin og bleytan gjörðu í
tilbót alt verra; menn og hestar
komust með naumindum fram, því
allir skuröir ntilii akur- og engja-
reita voru fullir á barma, fallbyssu-
vagnarnir stóðu fastir í svaðinu og
alt var út og upp troöið af hjólspor-
um vagna og af hesta og manna
fótum. Af óþreyttu liði átti Napó-
leon ekki annað eftir en eitthvað lít-
ið af riddurum og nokkrar sveitir
af lífvarðmanna fótgönguliðinu —
því 10 sveitir (8 af hinum yngri, 2
af hinum eldri) hafði hann orðíð að
senda gegn Bulow við Planchénoit.
Wellington áttti eina stórsveit
(brigade. o: 4—6000 manns) eftir
óþreytta af Englendingum, sem sé
lífvarðmannalið Maitlands og álíka
mikið af Hollendingum, herflokk
Chassés, sem stóð við Braine-le-leud
og ekki hafði tekið þátt í orustunni
um daginn. Eins og skiljanlegt er,
hafði Napóleon færra lið óþreytt,
því þeir,sem bardagann sækja, eins
og Frakkar höfðu gert um daginn,
leggja ávalt meira í sölurnar. Báð-
ir vonuðu því, annar upp á Blucher
hinn upp á Grouchy.
Sól lækkaði nú óðum, því sumar-
langur dagurinn er mun skemri
suður í Belgíu, heldur en á íslandi.
Sá Napðleon því, að ekki v:tr til
góðs að gera, mjög áliðiö dags, en
lítið á unnið, margir fallnir, fleiri
óvígir og flestir vígmóðir. Skipar
hann því Reille, að láta skríða til
skara gegn Hougoumont, d’Erlon
að ráðast á Papelotte og sendir jafn
framt Ney með 4000 manns af unga
varðliðinu, um þúsund manns af
brynjuðum riddurum og varðliðs-
dragúnum (dragons de le gardé) á-
samt 40 fallbyssum gegn fylkingar-
brjósti Wellingtons upp veginn
vestanhalt við Haye sainte. Fyrir
fremri röðinni í miðjum her Englend-
inga var prinsirin af Oraníu — síðar
Vilhjálmur II., konungur Hollend-
inga.— Sendi hann þegar2000 manns
gegn skotliði Neys; en það kom fyr-
ir ekki. Sjálfur féll prinsinn sár af
hestbaki og var borinn burt úr or-
ustunni, og auk þess féllu af for-
ingum Breta: Alt'en og Ompteda,
og Hallkett varð óvígur, en her-
flokkur þeirra hopaði aftur, með
hálfri tölu. Ungu varðliðssveitina
frakknesku bar nú nær; fór hún alt
annað en geyst; allir með byssurnar
á öxlinni, eins og við heræfingar í
friði. Af þessu stóð Enskum
mestur beygur (vau Lenuep). En —
er þeir voru komnir í skotmá! og
búnir að miða byssunum, skipaði
Wellington sínum mönnum að leggj-
ast á grúfu. Varð því lítið mein af,
er skotin riðn að; og í sama vetfangi
býðtir Wellington varðsveit Mait-
lands (Maitlands giiard) að ráðast á
Frakka (,,up guards and al them“).
Varð Frökkum þá bilt við,endasner-
ist þá mannfallíð á þá. Ekki leið á
löngu, áður en Maitlands menn hop-
uöu snögglega, því í sömu svipan
var Napóleon kominn sjálfur með
það sem hann átti eftir af gamla
varðliðinu, og Ney var í óða önn að
vinna á skotliði Breta og nema burt
fallbyssur þeirra, því nú hafði hann
meðferðis bæði hesta og aktygi til
þess að draga þær burt. Enginn
getur með vissu sagt, hvernig nú
hefði farið; því þótt orustan þá tæpri
stundu'fyrir náttmál hallaðist á Eng-
lendinga, þá kom í þessu Chasssé
frá hægra fylkingararmi Welling-
tons (Braine-la-leud) með sína stór-
sveit — 4 til 6000 manns — óþreytta
til þess að styrkja fylkingarbrjóst
Breta. En — alt í einu kemur hik
á ,sjálfa hina gömlu varðmenn Na-
póleons. Sjá þeir nú ftá brekkunni
að d’Erlon heldur skyndilega undan
frá Papelotte, áköf skothríð heyrist
þar austur af, og nýtt riddaralið,
sem ekki hafði fyr um daginn,sést á
vígvellinum, allir í bláum búningi
(Prússar undir Ziethen), hrekur
hægra fylkingararm Frakka undari
sér. Félst nú sjálfri varðsveit Na-