Syrpa - 01.01.1914, Page 27
SJÓORUSTAN
89
til undirbúnings, án nokkurs endur-
gjalds, aSrir peninga fyiir vopn og
verjur og til aö gjalda hermönnum
kaup, sem var undarlegt og fiöur
óheyrt í þessu ríki og annarsstaðar.
Allir menn gáfu ríflega, því þeir
sáu aö ef reisa aetti rönd viö árás,
sem riBi öllum aö fullu, mátti eng-
inn liggja á liði sínu“. (Eftirbréfi
sem ritað var um þetta leyti).
Hin stórhugaða drotning' sýndi
að hún verðskuldaði hylli þegna
sinna. Herbúðir voru settar í Til-
bury og Elizabei reið milli hersveit-
anna og talaði kjark bæði í foringja
og óbreytta liðsmenn. Ein ræðan,
sem hún hélt yfir þeim hefirgevmst,
og þó hún hafi oft verið prentuð
má ekki sleppa henni hér.
,,Mínir kæru þegnar. — Oss hefir
verið ráðlagt af nokkrum, sem bera
velferð vora fyrir brjósti, að óttast
svik og oftreysta ekki vopnuðum
mannfjölda. En eg fullvissa yður
um, að eg vil ekki lifa það, að van-
treysta mínum trúu og elskuðu
þegnum. Harðstjórar mega óttast!
Eg hefi ávalt breytt svo að, með
guðs hjálp, hefi eg leitað styrks hjá
og borið fylsta traust til minna trúu
og velviljuðu þegna. Þess vegna
hefi eg komið til yðar nú, sem þér
sjáið, ekki til að leita næðis, eða
láta mikið á mér bera, heldur með
þeim ásetningi, að lifaogdeya með-
al yðar, mitt í bardaganum, til að
leggja í sölurnar fyrir guð minn,
ríki mitt og fólk heiður minn og líf.
Eg veit aö eg hefi líkama veikbygör-
ar konu, en eg hefi konungshjara
og konungsdramb; og það ensks
konungs. Eg skoöa það svívirði-
lega skömm að nokkur stjórnadi í
Norðurálfunni skuli voga séraðráð-
ast á ríki mitt. Eg skal sjálf taka
upp vopn fremur en þola sir.án, eg
skal vera herforingi yðar og dómari
og launa allar yðar d)'gðir á orustu-
vellinum. Eg veit að þér verðskuld-
ið laun og heiður; og eg gef yður
konunglegt loforð um að þér skuluð
meðtaka þau. En þangað til skal
herforingi minn vera í minn staö,og
aldrei hefir neinn konungur haft
göfugri og betri þegna yfir að ráða
en hann. Eg efast ekki um að með
hlýðni yðar við hershöföingja minn,
einingu í herbúðunum og hreysti á
orustuvellinum munum vér brátt
vinna sigur á þessutri óvinum guðs,
ríkis míns og þjóðar minnar“.
Þaö eru til nákvæmar sannanir
um það að stjórn Elisabetar sýndi
milcla þekkingu við hernaðarundir-
búninginn, því skjöl ráögjafanna og
herforingjanna sem Elisabet ráð-
færöi sig við um landsvarnirnar,
eru enn við lýði. Meðal þeirra, sem
gáfu drotningunni ráð, voru Sir
Walter Raleigh, Grey lávarður, Sir
Francis Knolles, SirThomas Leigh-
ton, Sir John Norris, Sir Richard
Grenville, Sir Richard Bingham og
Sir Roger Williams. Höfundur
æfisögu Sir Walter Raleighs segir:
„Þessir ráðgjafar voru kosnir af
drotningunni ekki að eins vegna
þess að þeir voru æfðir hermenn, og
sumir ágætir herforingjar, svo sem
Grey, Norris, Bingham og Gren-
ville, heldur einnig reyndir stjórn-
mála nienn og vel að sér í öllu sem
laut að héraðsstjórn. Þeir kostir
voru þýðingarmiklir, þvíekki þurfti
að eins að ræða um stjórn hersins
og hernaðaraðferðina, heldur líka
hersöfnun og skipanir til héraðs-
höfðingja um að hertygja bændur
og hvetja þá til ákveðinnar og sam-
eiginlegrar varnar. Það virðist að