Syrpa - 01.01.1914, Page 33

SJÓORUSTAN
95
haf's i ofboöi. Ein st;ersta gale'ö-
an rakst á annaö skip og rendi á
grunn, þar sem húnstóöföst. Klot-
inn dreifðist með fram ströndinni
og skipin gátu með naumindum
lilýtt skipun yfirflotaforingjans um
morguninn, þegar hann gaf þeim
merki, að safnast umhverfis sig við
Gavelínes. Nú gafst Englending-
um ágætt tækifæri að ráðast á þá
og koma í veg fyrir að þeir gætu
nokkurn tíma cpnaö veginntil Eng-
lands fyrir prinsinn frá Parma; og
tækifærið var ckki látið ónotað.
Drake og Tenner voru fyrstir
af ensku kapteinunum að veita
spönsku stórskipunum atlögu; á
eftir þeiin komu Tenton, Southweli,
Burton. Cross, Raynor, og síðan
yfirflotaforinginn með Thornas
Howard lávarði og Sheffield.
Spánverjar hugsuðu að eins um að
halda skipum sínum saman og
hröktust undan ensku skipunum
fram hjá Dunkirk, þar sem prinsinn
frá Parma beið; sem, eins og Drake
komst að orði, ,,hlýtur að hafa
verið í eins illu skapi og birna, sem
er rænd ungum sínum, þegar hann
sá ófarir þeirra“. Þetta var síðasta
og þýðingarmesta orustan milli
flotanna.
Það var ensku stjórninnt til lít-
illar sæmdar, að flotinn var svo illa
útbúinn með skotfæri, að hann gat
ekki fullkomlega eyðilagt skip óvin-
anna. En nógu mikið var þó gert
til að tryggja eyðileggingu. Mörg-
um stærsfu spönsku skipunum var
sökt, og sum voru tekin þennan
dag. Og loksins, þegar spanski
yfirflotaforinginn varorðinn vonlaus
um að hann fengi rönd við reist,
flúði hann norður undan sunnan-
vindi og hugsaði sér að sigla norðu r
fyrir Skotland og síðan suður til
Spánar, án þess að mæta enska
flotanum aftur. Effingham lávarð-
ur skildi eftir nokkur skip til að
varna prinsinum frá Parma útsig.l-
íngu; en prinsinn hélt von bráðar
burtu með alt herlið sitt þangað
sem meiri von var til að honu'm yrði
eitthvað ágengt. Á meðan eltu
þeir Effingham lávarður og Drake
hinn ,,sigrandi“ spánska flota, eins
og hann nú var nefndur í háði,
norður á bóginn; en þegar hanu
tók að beygja frá ströndum Skot-
langs í áttina til Noregs var álitið
bezt, eins og Drake komst að orði,
,,aðláta þá eigasig í hinum storma-
sömu og ólcyrru noröurhöfum“.
Þrautirnar og mannskaðinn, sem
veslings Spánverjarnir urðu fyrir á
fiótt.a sínum umhverfis Skotland og
írland, eru vel kunnar. Að eins
fimmtí'u og þrjú illa útleikin skip
komu til baka til Spánar með hrakt-
ar og yfirunnar skipshafnir.
Það hefir veriö vitnað til orða
sumra þeirra, sem tóku þútt í stríð-
inu; en kröftugasta lýsingin áósigri
spánska fiotans, sem nokkurn tíma
hefir verið rituð, er í bréfi, sem hinn
hugdjarfi sjóherforingi Drake skrif-
aði til að svara ósönnum sögum,
er Sþánverjar reytidu að hylja smán
sína með. Hann lýsir þannig at-
burðum þeim, sem hann átti svo
mikinn þátt í:
,,Þeir blygöuðust sín ekki fyrirað
birta á prenti á ýmsum málum sög-
ur um stórkostlegar sigurvinningar
í viðureigninni við England, og út-
breiddu þeirþær með mestu ósann-
indum um alt Frakkland, ítaliu og
viðar. En það varð skömmu síðar
augljóst öllum heimi, hvernig floti
þeirra, er þeir nefndu ,,hinn ósigr-