Sjómannadagsblaðið - 07.06.1964, Blaðsíða 62

Sveinn Sæmundsson:
Þegar við hættum herskipasmíðinni
Við hófum vinnuna klukkan hálf-
átta, en flestir voru mættir rétt fyrir
klukkan sjö. Mennimir skiptu um
föt, hengdu betri leppana inn í skáp-
ana og sátu svo í vinnugallanum og
reyktu eða spjölluðu þar til rétt
fyrir þann tíma sem hefja átti vinnu:
Samt voru alltaf nokkrir komnir á
vinnustaðinn áður en sírenan vældi
og þó þeir gerðu kannske engin
ósköp, þá fór að minnsta kosti ekki
mínúta af vinnutímanum í það að
koma sér að verkinu.
Við unnum þarna við byggingu
herskipa, svokallaðra „Destroyer-
escorts“, og þetta var einhverskonar
sambland af tundurspilli og korvettu,
guð hjálpi þeim sem hafði uppi
spurningar um hernaðarlegt gildi
skipanna eða vopnabúnað. Hann
hefði ábyggilega verið álitinn grun-
samlegur í meira lagi, ekki sízt ef
þetta var maður nýkominn til lands-
ins. Samt fréttist að ganghraðinn
ætti að vera eitthvað um þrjátíu
hnútar og þegar fram í sótti fengum
við teikníngar af raflögnum sem
lágu að byssustæðum og sprengju-
vörpum, en vitanlega hafði enginn
okkar minnsta áhuga fyrir þessu
drasli og þeir úr hópnum, sem voru
innfæddir Kanadamenn, eða höfðu
dvalið þar langdvölum, bölvuðu
stjórninni fyrir að láta ekki heldur
byggja fiskiskip: Þessir dallar yrðu
aldrei annað en byrði á landsmönn-
um. Skipasmíðastöðin, sem hafði
tekið að sér að smíða fimm þessara
skipa, hét Burrard Dry Dock og var
í Norður-Vancouver. Enda þótt all-
margt Islendinga byggi í sjálfri Van-
couver, vissi ég ekki til að neinn
þeirra væri meðal hinna þrjú þús-
und starfsmanna skipasmíðastöðv-
arinnar, en þarna voru margir Danir,
og þó nokkrir Norðmenn og slæðing-
ur af Svíum. Ekki var hægt að segja
að vinnan væri erfið, en menn urðu
að halda sig að verkinu og þegar
stóð á teikningum, sem stundum
kom fyrir, þá urðu menn að gera
sér upp eril, einkum og sér í lagi
meðan umsjónarmenn stjórnarinnar
48 SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ
voru nálægir. Það var nefnilega at-
vinnuleysi í Vancouver og nágrenni,
eins og reyndar oftar og margar
hendur um hvert viðvik. Þetta
minnti mann óþægilega á fyrirstríðs-
árin heima á Islandi.
Sveinn Sæmundsson.
Það var vegna þessa, að menn-
irnir mættu svona snemma til vinnu.
Þeir vildu vera öruggir um að verða
ekki of seinir, því hver sem kom of
seint mátti hirða pokann sinn og það
fyrr en seinna.
Þeir sem bjuggu í Vancouver
komu flestir með ferju sem gekk
yfir höfnina, en aðrir, sem áttu bíla
óku og urðu þá að fara yfir Lions-
gate Bridge eða aka yfir brúna við
Second Narrows, en það var lyfti-
brú og væru skip á ferðinni, mátti
maður stundum bíða góða stund
eftir því að geta haldið áfram. Ann-
ars var ökuferðin falleg og skemmti-
leg, sama hvor leiðin var valin, en
sem sagt: Það gátu orðið tafir og
þess vegna vildu menn heldur vakna
fyrr og sitja og bíða eftir því að sír-
enan boðaði að vinna ætti að hefj-
ast, en að fá gulan seðil afhentan
klukkan fimm. Við unnum til klukk-
an tuttugu mínútur yfir fimm þarna
í stöðinni og í hverri viku kom ein-
hver yfirmaður stöðvarinnar rétt
um fimmleytið með nokkra gula
miða í hendinni og gekk meðal
mannanna, sem tóku viðbragð og
kepptust við vinnuna. Gulu miðarn-
ir þýddu uppsögn. Atvinnuleysi
framundan. Og hver sá, sem var svo
ólánssamur að fá gulan miða, mátti
nota síðustu tuttugu mínútumar
sem eftir voru af vinnutímanum til
þess að taka saman dótið sitt! lengri
var uppsagnarfresturinn ekki.
Mér hefir oft síðan orðið hugsað
til þessara tíma og hve menn laga
sig eftir umhverfi og aðstæðum.
Einn vinnufélagi minn, sem átti
fjögur börn og hafði því fremur
þungt heimili, sagði að hver sá sem
hefði vinnu átta mánuði á ári væri
hólpinn. Fjórir mánuðirnir, sem
eftir væru, yrði fjölskyldan að láta
sér nægja atvinnuleysisstyrki og það
sem hægt hefði verið að spara sam-
an meðan unnið var.
Það var eins og erfiðleikarnir
hefðu hert þessa menn; þeir voru
glaðir meðan allt lék í lyndi, en
sögðu sögur úr veiðiferðum og
ræddu um hvernig ætti að temja
veiðihunda, en þeir bölvuðu allir
stjórninni, sem ekkert gerði til þess
að glæða atvinnulífið í landinu,
þessu góða landi, sem þá hafði rúm-
ar fjórtán milljónir íbúa, en sem með
prýði gæti fóstrað margfalda þá
tölu ef rétt vær iá haldið.
Um haustið var okkur tilkynnt
að eftirleiðis yrði aðeins unnið fjóra
daga í viku og um sama leyti setti
launþegafélagið sem við tilheyrðum
fram kröfur um hækkað kaup. Það
átti að hækka um tíu sent á tímann,
samkvæmt kröfunum og eftir mikl-
ar samningaumleitanir var haldinn
fundur og þar var tekin ákvörðun
um að fara í verkfall ef ekki semd-
ist.
Allir voru vongóðir um að samn-