Gripla - 01.01.1982, Page 327

SAMTÍNINGUR
323
Regla hier vppa:
(5) Canon regla/ coma strik/ cumulus er haugur/:
cerva hind/ en cinis rik/ settu þier þad fyrer augu/:
(6) Lóndungs fundi lyste eg frij/ lesara til syness/
Sijnu vanda sæte ]/: situr gamle Finis/:
S.K.
EMBURHÖFÐI — AMBURHÖFÐI
í grein Sverris Tómassonar framar í þessari Griplu er á s. 263 til-
vitnun í viðbætur Björns Halldórssonar við orðabók hans, en þær voru
samdar 1791. Þar segir, að menn kalli ambur: ‘drun eður brak það sem
heyrist í klettum við ólgusjó og hér er nomen proprium inní Breiðafirði
Amburhöfði, því straumarnir brjótast þar um með miklum gný.’ Hér
virðist með orðinu Amburhöfði vera átt við þá eyju, sem stundum var
byggð fyrr á öldum og liggur við Röstina í mynni Hvammsfjarðar. Hún
er annars oftast kölluð Emburhöfði eða stytt í Höfði. Engar fornar
heimildir eru kunnar um þennan stað.
Eins og ótal margar aðrar jarðir á þessum slóðum er hún fyrst nefnd
í jarðabréfum Skarðverja og er elsta heimildin úr skiptabréfi eftir Björn
Þorleifsson (Fornbréfasafn. XII. s. 49) frá 1467. Einnig er Höfðinn
nefndur í dómi um jarðabrigði Þorleifs Pálssonar frá 1543 (Fornbréfa-
safn. XI. s. 211). Bæði þessi bréf eru varðveitt í uppskrift í ættartölu-
bók með hendi Jóns Erlendssonar í Villingaholti í Lbs. 42, fol. frá árinu
1666 og á báðum stöðunum er myndin Einkurhöfði. Næstelsta heimild
um Höfðann er í máldaga, sem í Fornbréfasafni (VII. s. 202) er tíma-
settur eftir 1493. Hér er myndin Amburhöfði. Máldagi þessi er í Lbs.
108, 4to og er sá hluti handritsins, sem þessi máldagi er varðveittur í,
með hendi frá því um 1800. Framar í sama handriti s. 488 eru með lítið
eitt eldri hendi eyjaheiti á Breiðafirði og Hvammsfirði mjög afbökuð.
Þar er orðmyndin Timburhöfði höfð um þennan stað og á hún sér
hvergi neina hliðstæðu. Þegar dætur fyrrnefnds Þorleifs Pálssonar
skiptu arfi 1558 var gert bréf um, sem varðveitt er meðal fornbréfaupp-
skrifta Árna Magnússonar, Apographa nr. 4648, og því skrifað upp úr
1700. í því bréfi (Fornbréfasafn. XIII. s. 307) er elsta dæmi um orð-
myndina Emburhöfði. Tekið skal fram, að ég bar öll þessi dæmi úr