Eimreiðin


Eimreiðin - 01.04.1933, Blaðsíða 34

Eimreiðin - 01.04.1933, Blaðsíða 34
146 ENDALOK EIMREIDIN Er sóun efnisins aðeins önnur helft óþrjótandi hringrásar eða gengur heimurinn til þurðar? Áin rennur altaf til sjávar. Það teljum vér eðlilegt, er vér þekkjum hringrás vatnsins úr sjónum upp í skýin og þaðan til jarðar og árinnar á ný. En er þá líkt farið heiminum í heild? Verður honum líkt við elfu, sem kemur úr lindum sem aldrei tæmast, eða bál, sem kulnar út jafnóðum og elds- neytið þver? Lögmál orkunnar svara þessu ótvírætt. Fyrst er þá að ork- an sé varanleg. Orkan getur breytt um gervi, en aldrei eyðst. Orkuforði alheimsins er altaf sá sami. Og þar sem alt líf sækir orku sína í orkulindir náttúrunnar og skilar henni þangað, þá mætti ætla að lífið gæti haldist við um allan aldur. En annað er það, að orkan breytir stöðugt um gervi. Þar má nefna fall, rafmagn, ljós og hita. Fallvatnið vekur raf- strauminn, rafstraumurinn kveikir ljósið, ljósið fellur um her- bergið og hitar það, en hitinn leitar út og hverfur að lok- um í himingeiminn. Enn er orka fallvatnsins til, en notagildið er þrotið. Áður fólst hún í fallvatninu, sem var að því komið að steypast fram af fossbrúninni, en síðast er hún í hita- geislum, sem þjóta út um himingeiminn. — Það er jafnan örðugt að klifa upp í móti, en auðvelt að komast niður í móti. Orkan fer þá leiðina, sem auðveldari er. Það er auð- velt að breyta miljón orkueiningum ljóss í miljón orkuein- ingar hita: Ljós er látið falla á dökkan flöt, og þá er breyt- ingin orðin. En gagnstæð viðburðaröð getur ekki tekist, hversu sem að er farið. Þær miljón orkueiningar hita, sem streymdu frá ljósinu, geta ekki breyzt á ný í miljón orkuein- ingar ljóss. Sumu mætti safna, en sumt dreifist, hversu sem að er farið, og hverfur út í rúmið. Þetta er eitt einstakt dæmi þess algilda lögmáls, að geislaorka breytist sí og & úr stuttum öldum í langar öldur. Undantekningar virðast eiga sér stað, en þær eru sérstaks eðlis og brjóta ekki löS' málið sjálft. Þannig virðist Iögmálið brotið í hvert sinn sem eldur er kveiktur. Hefur ekki hiti sólar safnast í kolunum, og kemuf ekki ljós þegar kolum er brent? Þessu er því að svara,
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132

x

Eimreiðin

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Eimreiðin
https://timarit.is/publication/229

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.