Eimreiðin - 01.04.1944, Blaðsíða 34

98
HEHRESKA OG ÍSLENZKA
eimreiðin
verið búin til af samanburðarmálfræðingum, fram til vorra tíma,
er munurinn svo gífurlegur, að ef semítisk mál hefðu orðið fyrir
svipaðri þróun frá þeim tíma, er indógermönsk og semítisk mál
voru eitt og bið sama mál, en þessu liefur m. a. Herm. Möller
haldið fram, myndi vera erfiðleikum bundið og raunar ógerlegt
að sýna fram á þessa þróun. Við slíkan samanburð yrði að leggja
til grundvallar hina tilbúnu frum-indógermönsku tungu og hina
tilbúnu frum-semítisku tungu (með samanburði á öllum semít-
iskum málum), en það er einmitt þetta, sem Herm. Möller hefur
gert — og sú eina aðferð, er til greina gæti komið. Samanburður
á orðum í hebresku og t. d. íslenzku er því fráleitur af þeirn
ástæðu, að öll sérbljóð og samhljóð hafa verið stöðugum breyt-
ingum undirorpin um þúsundir ára, eða allan þann tíma, er ver
getum rakið þessi liljóð aftur í tímann. Þótt eittlivert orð i
hebresku og í einhverju indógermönsku máli virðist svipa saman
bæði að mynd og merkingu, getur þar verið um hreina til*
viljun að ræða. Tökum t. d. orðin gr. Gupa og jam í hebresku, er
hvorttveggja merkir „blóð“. Gríska orðið varð til úr frum-grísku
sai-m-a eins og samanburðarmálfræðin sýnir (á líkan liátt og
áXq í lat. sal, salis, ísl salt, co/ios úr somos, ísl. samr) og er
sama orðið og ísl. seimr „liunangskaka“, sbr. þýzku lionigseim,
en skylt orðinu sjór, sær (úr saiw-) og merkir upprunalega „renn-
andi vökvi“. Ef hebreoka orðið jam væri af sama uppruna, yrði
að sýna fram á með samanburði semítiskra mála, bver frum-
semítiska myndin hefði verið, og síðan að færa líkur að því, að
sem flest orð í indógermönskum og semítiskum málum, er tákn-
uðu blóð eða vökva, væru mynduð á líkan hátt, þ. e. rætur slíkra
orða sýndu í báðum málaflokkunum ótvíræðan skyldleika. Eins
og kvmnugt er, hefur sú skoðun verið ríkjandi fram til síðustu
áratuga, að Indógermanir séu komnir austan úr Asíu og liafi síðan
dreifzt út um alla Evrópu. Vagga indógermanskra þjóða haf>
því staðið austur í Asíu, í Indlandi eða á nálægum slóðum. !>ar
eð flest semítisk mál eru einnig töluð í vesturliluta Asíu. var eðli-
,legt að hugsa sér þann möguleika, að báðir málaflokkarnir, sa
indógermanski og sá semítiski, væru af sameiginlegum uppruna,
og þessi sannfæring liefur því ýtt undir rannsóknir á þessu sviði,
—- og stutt þá aldagömlu skoðun, að um einliverskonar skyld'
leika kumii að vera að ræða. Hinsvegar hafa skoðanir fræðx-