Eimreiðin - 01.09.1961, Síða 54

Hvers virði er krónan?
Eftir
Stefán Jónsson, námsstjóra.
Haustið 1958 i'ékk cg brcf frá
íslenzkum námsmanni, sem stund-
aði nám í Austurríki. — í brctinu
stóð meðal annars þetta:
„I bréfi Jóns Sigurðssonar for-
seta til Eiríks Magnússonar próf-
essors árið 1872, er Jón Sigurðsson
að þakka Eiríki fyrir senda pen-
inga 63 ríkisdali." Síðan spyr brcl'-
ritarinn: „Er þetta mikið fé? Hve
stór upphæð yrði þetta í íslenzkum
krónum með núverandi gengi?“
f fljótu bragði virtist mér auð-
velt að svara spurningum bréfrit-
arans, en því meir, sem ég hugsaði
málið, virtist mér það flóknara, og
svo fór, að lokum, að ég Jióttist geta
gefið jafnvel mörg svör við spurn-
ingunum. — Vil ég hér rökstyðja
lítillega Jietta álit mitt á krónunni.
Um 1870 var myntin spesíur og
ríkisdalir. — Gilti spesían -1 kr. og
ríkisdalurinn 2 kr., þegar miðað
er við gullkrónur. — Sextíu og þrír
ríkisdalir ættu eftir J>ví að hafa
haft sama gildi og 126 gullkrónur,
eftir að sú mynt var upptekin. —
En hve há upphæð yrði }>etta í
íslenzkum krónum nteð núverandi
gengi?
hegar bréfið var skrifað árið
1958, var talið að gildi íslenzkrar
krónu miðað við gull væri 13.5
aurar, en eftir gengislækkt"1*1’
1960 er talið að gullgildi kr°'
unnar sé 5.8 aurar. ..tu
Útreikning minn á krónut0^
hinnar umspurðu upphæðar.
tíu og Jjriggja ríkisdala, fflið*1
við Jjetta nýja gengi krónunn*11 •
Til þess að svara spurning"
ritarans verð ég að breyta
um í verðgildi íslenzkrar paPP •
krónu. — Samkvæmt útreikn10
Hagstofunnar J>arf nú 1724 PaP|
írskrónur íslenzkar á móti 1PP g
gildum krónum. — Eitt hun 1 ,
tuttugu og sex gullkrónur el
með núverandi gengi kr. 2l7- -
tvöþúsund eitt hundrað sjötu1
tvær krónur 24 aurar. — -x
Þarna virðist J>á svarið kot ,u
En þó er verðgildi þessara ýCN ^
og þriggja ríkisdala ekki sýnj j
fullu með þessum útreikning1; *
verðgildi peninga 1872 er 1111 jjf.
við kaupmátt þeirra gagnva,t .
andi peningi, verður nokkuð 3
að uppi á teningnum. ,aj3
A árunum 1872—1874 liófst
á fé til Englands. Þá voru saU
þriggja vetra og eldri metnit a ‘
að 9 ríkisdali eða 18 gullkU10,^.
Fyrir 63 ríkisdali mátti J>á fá 1
orðna sauði, en sjö fullorðnit
ir metnir eftir núgildandi vet