Eimreiðin - 01.09.1961, Page 56
240
EIMREIÐIN
I>essi landamæralína var dregin
eitir úrslitum af þjóðaratkvæða-
greiðslu og voru margir óánægðir
beggja vegna landamæranna. — En
árið 1923 mátti þó segja, að þessi
nýdregna landamæralína aðskildi
tvo ólíka heima.
Norðan landamæranna í Dan-
mörku var þjóð, sem lifði við alls-
nægtir og traustan fjárhag, en
sunnan landamæranna, hýzkalands-
megin, börðust menn við sult og
klæðleysi og ríkið var á barmi
gjaldþrots. -
Ég kom til landamæranna við
járnbrautarþorpið Paddeborg. Við-
staða mín þarna var ekki löng og
ekki áræddi ég að skjótast suður
fyrir landamærin til Flensborgar,
þótt verðirnir byðu mér það, af því
að ég var vegabréfslaus til Þýzka-
landsferðar. En þótt viðdvölin væri
stutt, þá fræddist ég talsvert um
vandamálin, sem fylgja. öllum
landamærum, ekki sízt, þegar að-
stæður eru svo gagnólíkar um alla
liluti, sitt hvorum megin línunnar,
eins og þarna var.
Engin náttúruleg takmörk,
livorki fjöll, ár eða vötn, mynduðu
landamærin. Línan var lögð sem
beinust, og lá jaínvel yfir miðja
akra, þannig að sumir bændur að
norðan og sunnan urðu að fara
daglega yfir landamærin til vinnu
sinnar. — Landamæraverðir voru
þarna á verði með stuttu millibili
alla leið frá Eystrasalti að Norður-
sjó. — Aðalverkefnið var tollgæzla,
en Jrrátt fyrir strangt eftirlit, fór
fram stöðug verzlun í náttmyrkr-
inu yfir landamærin og margir
sluppu, Jrótt aðrir væru gripnir. —
LJm Jjclta heyrði ég margar sdg1^
Þýzka markið var Jrá að 'el
nær verðlaust, og eí einhver
með danskar krónur suður
landamærin, þá var kaupm*1 ^
þeirra geysilegur í Þýzkalandi- 1 .
var t. d. sagt, að fjöldi manua ^
suður yfir landamærin í bráðún. .
um klæðnaði og kæmi svo ah111^
tvennum fatnaði innst og )'zt' ^
Dýrum, tvennum klæðnaði '
frakka, — Jjví að ekki gátu veulj'|],1
ir tekið toll af fatnaði, senr u,e'
stóðu í. —
Erfiðleikar
ar
skólakennarar
brauð í vasa
■ • Jf’fjþ
voru óskaplegir. Fólkið sva*1’ J .
að kaupmáttur Iaunanna vai
inn. Var mér sagt, að jafnvel
gengju nreð
sínum, senr 8
skyldi senr hádegisverður í sk0.^
unr, en lreitan mat borðaði e,1§
nema einu sinni á dag. Eina ^
ið, sem gat veitt sér sænrileg1 ‘ >
var Jrað, senr á landi bjó eða stl .
aði veiðiskap. Launanrenn
bjuggu við sultarkjör.
Þegar ég konr aftur til ^
mannahafnar úr þessari £er^’ ts.
ég inn í banka og bað unr 1^0 '
und nrörk keypt. Sanrkvænrt g L
isskráningu þann daginn kos
100 Jrúsund mörk kr. 2.50 g.iixil
krónur og finrmtíu aura í dóns ^
krónunr. — Ég bað um nokkt*1 F^.
und nrarka seðla, og fékk !°*cs
ir langa bið 10 þúsund marka se ,
ganrla og volaða. Það, var ^
lrætt að prenta þá, því ae>. ,ltju
nrátti þá alveg verðlausa. " ^ , ^5-
þúsundin fékk ég svo í fimnl
und marka seðlunr. —