Eimreiðin - 01.09.1961, Síða 86

270
EIMREIÐIN
rithöí'unda svo sem leikritahöfund-
arins Anouilh, senr fór lofsamleg-
um orðum um verk hans í frönsk-
um blöðum. Og nú eru leikrit hans
sýnd í öllum (indvegis leikhúsum
heims.
Leikritið Nashyrningarnir var
fyrst sýnt í París árið 1959 og vakti
þegar geysimikla athygli. Hefur
það síðan verið sýnt víða um heim
og hvarvetna verið tekið með mik-
illi hrifningu en jafnframt verið
um það deilt eins og önnur leikrit
þessa sérkennilega og mikilhæfa
höfundar. Er )jað vissulgea ekki
óeðlilegt, því að leikrit Ionesco’s
eru öll sérstæð mjög um efni og
ekki síður um efnismeðferð, enda
stendur höfundurinn framarlega í
flokki þeirra rithöfunda, hinna
svonefndu Avant-garde, sem valdið
hafa gjörbreytingu á sviði leikrit-
unar og leikhúsmála á síðari tím-
um. Hversu varanleg þessi þróun
verður, skal ósagt látið, en margir
mikilhæfir leikhúsmenn hafa tekið
henni með fögnuði og telja að með
henni hafi leikritun og leiklist ver-
ið leyst úr viðjum stöðnunar og
ófrjórrar hefðar. Aðrir líta hins
vegar á hann með tortryggni og
vanþóknun svo sem oft vill verða
þcgar sveigt er út af fjárgötum
gamallar venju og reynt að kanna
nýjar leiðir.
í Nashyrningunum tekur höf-
undurinn til meðferðar hina miklu
múgsefjun, sem er eitt af háska-
legustu fyrirbærum vorra tíma og
tröllríður lreilar þjóðir, sem búa
við harðstjórn og andlegt og lík-
amlegt ofbeldi valdasjúkra einræð-
isherra. — í borginni þar sem
liinn drykkfelldi og afskipta*‘l^r
skrifstofumaður berenger stun ^
hversdagsleg störf sín, gerist n|^,
ill og óhugnanlegur atburður-
arnir breytast, hver af öðruiu, 1 n‘^
hyrninga. Hjörðin eykst jafnt r
þétt, æðir um götur borgarllll’j|t
með öskri og traðki og treðui ‘
undir, sem fyrir henni verður.
vel hinir hraustustu menn I;1 e
í móti staðið og verða ;l° ^
hyrningum áður en þeir vlta ^
Að lokurn leggur hjörðin 1,11 ^
sig borgina með öllum tæ \ *
hennar, síma, útvarpi, sjónv;tl
öðru, en Berenger, hinn ein^t;r
skrifstofumaður stendur eiun g
óttasleginn og að því koinú11' ^
gefast líka upp og gerast nasby^
ingur eins og allir hinir, eu
þó á síðustu stundu að spyrua 8
voðanum og bjarga mannlegu
staklingseðli sínu.
Um Nashyrningana hefu1 s
undurinn sagt: „Hvers vegua ^ .
ég að láta persónurnar brey1,1
nashyrninga? Vegna þess að r
eru heimskustu og grimlUl
skepnur jarðarinnar og einmg .g
ófrýnilegustu. Við sáunr 1 |j
breytast í nashyrninga í I’ýz^‘l þjfn
nazismans. Þar breytti fólkið SJ‘
sér og varð að hryllilegunu
leggjandi villidýrum í lrjörð- ^
hann segir ennfremur: „Til l,eS
verjast fjöldahugsjónum er 11 jlltu
synlegt að vera mikluni g‘ fi
gæddur eða vera barn. — Beie11^
nm11
,iii>
söguhetja mín í Nashyrning1 h
er hálfgert barn. Hann er sa ltj
sem heldur skynsemi sinni- ^.t
veit, að eitthvað illt er að 8e\^
Hann hefur mannlega sam