Eimreiðin - 01.09.1961, Síða 98

282
EIMREIÐIN
mörkun hennar. Jafnframt því, aS liún
er að gerð til saga Jónasar og Elínborg-
ar, á hún að vera saga þeirra er faedd-
ust í örbirgð í islenzkum sveitum og
brutust með ódrepandi kjarki, dreng-
lund og sjálfsafneitun frani til bjarg-
álna og upp til góðra efna og sjálf-
stæðis. Bein afleiðing þessarar vinnu-
aðferðar er sú takmörkun sögunnar,
að mörgu því smáa er þart til þess að
byggja upp lifandi persónu með sínum
sérkennum, er sleppt, svo að söguper-
sónan Jónas kemur ekki nógu skýrt í
ljós. Orsök þess er sú, að Jónas er ekki
nema öðrum þræði Jónas í huga höf.
við gerð sögunnar. Jónas sögunnar er
íslenzki bóndinn í aldaraðir. Þetta
dreg ég ekki af formálsorðum höfundar
eingöngu, lieldur af gerð bókarinnar.
Þvi sterkar sem höfundur hefði dregið
fram og látið í ljós sérkenni Jónasar
til orðs og æðis, útlit hans og persónu-
einkenni, þeim mun erfiðara Iilaut það
að verða, að samrýma það lieildargcrð
sögunnar, ef lengra var seilst í þeim
lýsingum en til almennra einkenna.
Lesandinn saknar þess að vita ekki
svolítið meira um fólkið á hinum bæj-
unum, um sveitina, dalinn hans, —
finna ekki betur æðaslátt þessa byggð-
arlags er ól Jónas í Hrauni. Ég hefði
kosið að fá meiri vitneskju um ætt-
fólk hans hið næsta, t. d. föður hans er
hverfur úr sögunni á síðu 35 og kem-
ur varla eða ekki við sögu eftir það.
Hálfsystkini á Jónas allmörg og er
jieirra aðeins getið. Ekki hefði þetta
Jjótt ættrækni í minni sveit. Lesand-
ann langar til að vita meira um ýmis-
legt Jrað er eftir öllum eðlislögum ætti
að standa nærri sögupersónunni og
auka lesendum skilning á henni, svo
sem frændur og ættmenn margvíslegir
í þessu þrönga byggðarlagi er hann
var úr runninn, því vænta má þess
að svo sé það með Jónas sem flesta
menn aðra, að atorka lians og
ar hafi verið ættarerfð, a. m- k-
þræði, en ekki hafi hann það a 1
h æ«le,k'
öðn»"
frá
sjálfum sér tekið. — Ekki J,ætt’
með ólíkindum, að „úr ættanna
lega blandi“, hafi Jónas eitthvað P
ið frá Sigríði Gísladóttur frá Skör jj
langömmu sinni, er þótti kona 1,1 .
__að SsKJ‘-
fyrir sér og átti ekki langt að

Gísli Arngrimsson faðir liennat I ^
garpur. Hann atti skapi sínu -
Galdra-Vigfús klerk í Garði, °S
Árni bróðir Sigríðar að gjaWa ^
með lífi sínu er liann ófernidur .
úti í gerningabyl Vigfúsar a R,
heiði. Annar bróðir Sigríðar var S
Gísli, kunnur hagyrðingur er ‘ ( j
meiningu sína svo munnherKJu ‘ a
meitluðum hendingum við valtls” ■ ^
Jjeirrar tíðar, að trautt gleynusU
var ekki tyllt tápinu í þessi s>s
og svo get ég til að verði hafi in^lr ,ir
unni ömmu Jónasar, er ung þg
föðurhúsum með móður s*'111* (ti'
reyndi sitthvað áður en forlögú1
hana inn til Þelamerkur °S “ tj.
hana að móður Jóns í Efstalan s' j
Þetta var nú útúrdúr. En P ^ j
frásagnarháttur höfundar sé g’ a j
sjálfu sér, mun ýmsa lesendur U1 ef
að ekki er fleiru til haga Jia efð
stuðlað geti að skýrari pers 11 0
sögufólksins. , vjssii-
Frásagnarháttur liöfundar a
lega rétt á sér, og þarf hann eng^
beiða afsökunar Jrar á. Höfun£ 11 ^f.
ur sýnt það með sögunt sínttin’
staklega þó með hinni afbrig a^ aj5
skáldsögu Hinumegin við henn . gg
hann á innsæi, stutt frásagnar ia
stíl, sem er í fremstu röð. . aj;l;-
Guðmundur L. Friðfinnsson a^ v£.j
ir skilið fyrir þessa bók. Hún
unnin eftir þeirri aðferð er han -g i
sér. Næmum fingrum er n ejn5
strengjum náttúru og veðurát •