Eimreiðin - 01.01.1963, Blaðsíða 18

EIMREIÐIN
6
III.
Hér hefur verið bent á fáein meginatriði, sem skera úr um krist-
inn skilning á manninum.
Þegar þetta efni ber á góma, er einatt komizt svo að orði, að
talað er um trúna á manninn. Hefur stundum verið lögð rík
áherzla á það, að trúin á manriinn sé eitt af höfuðeinkennum
kristindómsins og hornsteinn kristinnar bjartsýni. Kristur hafi
boðað takmarkalausa möguleika mannsins, hann hafi verið bjart-
sýnn á manneðlið og kirkja hans, ef hún er honum samkvæm,
hljóti þess vegna að vera bjartsýn á framtíð mannkyns. I þessu
sambandi hefur því alloft verið haldið fram hér á landi, að úti
í löndum hafi guðfræðin sntúð af réttri leið í seinni tíð, hún hafi
ekki haldið í'því horfi um kristindómstúlkun, sem markað var
kringum aldamótin síðustu. Afleiðing þess hafi orðið sú, að sorta
bölsýnis, vantrúar á getu mannsins og afneitunar á möguleikum
hans hafi lagt yfir guðfræðina og myrkvað titsýn hennar.
Það er fyrst um þetta að segja, sem sjálfsagt er, að kristindómur
er trú á Guð, ekki mann né neitt annað. Því er þetta orðalag, eða
getur verið, í hæsta máta villandi. Kristin trú talar ekki um Guð
sinn sem hugsaðan möguleika og veltir ekki fyrir sér, hvað hún
eigi að gera mikið úr þeim möguleika og hvað langt megi komast
án hans. Guð er frumstaðreyndin, sem allt annað byggist á og mið-
ast við, veruleikinn, sem sker úr um alla möguleika. Það væri
gagnstætt öllum rökum kristinnar guðstrúar að ganga út frá mann-
inum, þegar rætt er um aðstöðu hans í tilverunni, möguleika hans,
jarðneska framtíð mannkyns og eilífa úrkosti mannlegrar sálar.
Spurningin getur ekki verið sú, hvað maðurinn megni og gildi í
sjálfum sér, án tillits til Guðs. Spurningin er: Hver er Guð? Svarið
við því skiptir öllu. Og það er kristin trú að hafa fengið það svar
við þessari mestu spurningu, sem vekur fulla tiltrú, algert traust.
Það traust getur ýmist verið veikara eða sterkara, en um innstu
eigind sama eðlis hjá trúarhetjum og hversdagsmönnum, breyzkum
og styrkum. Trúarlíf kristinna manna ber þessu ótvírætt vitni:
„Oll er hjálp af þér“, sagði Kolbeinn Tumason í bæn sinni. Og
Grímur Thomsen: „Hvað hjálpar, hvað dugar nema Drottins
náð?“ Til Guðs og hans eins er að leita, ekki aðeins, þegar á bjátar,
þegar eitthvað það ber að höndum, sem með sérstökum hætti minnir
á vanmegin mannsins, heldur í hvívetna. Vér erum þiggjendur
Guðs hverja stund, megum minnast þess við hvert andartak, að