Eimreiðin


Eimreiðin - 01.01.1965, Síða 118

Eimreiðin - 01.01.1965, Síða 118
106 EIMREIÐIN nefndi nöfn Hallgrlms Péturssonar, Jónasar Hallgrímssonar, Steingríms og Matthíasar mcð álíka lotningu og upp- hafningu og nafn Jcsú Krists, og mynd- ir af þessum skáldum voru i gylltum römmum uppi á vegg í blámáluðum gestastofum. En með hrcyttum tíðaranda og nýj- um viðhorfum og bókmenntastefnum undanfarna áratugi liefur skáldhróður Stcingríms óncitanlega dalað nokkuð, og vissir bókmenntapáfar ltafa jafnvel ýlt undir þá þróun. Hann liefur þó jafnan átt góða málsvara, og þann lróp fyllir I-Iannes I’étursson. Honunt er þannig ólíkt farið ýmsum skáldum, sem telja sér það liclzt til framdráttar að upphefja sjálf sig með lastmælum og lítilsvirðingu gagnvart mætum skáldum liðins tíma, eða þeim sem átt hafa greiða leið til lýðhylli. !>(') að ýmis kvæði Steingríms Thor- steinssonar eigi ckki lengur sania ldjómgrunn nú og þau áttu mcð sam- tíð hans, munu þó mörg lifa á vörum Jrjóðarinnar um langa framtíð, og cnn í dag eru ljóð hans sungin meir en ljóð flestra annarra íslenzkra skálda. Sunt eru eins og þjóðvísan, eru sungin og lærð, cn enginn spyr uni höfund ljóðs né lags. Og vafalaust mun bók Hannesar Péturssonar vcrða til þess, að margir fara á ný að kynna sér kvæði Steingríms Thorsteinssonar, nema ldjóm þeirra og anda, og meta þau út frá Jieirri hlutlægu könnun, sem höfundurinn gerir á skáldskap Steingríms, metnum í ljósi þeirra tíma og viðhorfa er mótuðu lífsferil hans. I.K- Sigurður Ólason: YFIR ALDA HAF. Bókaútgáfan Hildur 1964. „Greinar um söguleg og þjóðleg fræði“ er undirtitill þessarar bókar, sem samanstendur af ellefu þáttuin. Hinir fyrstu þeirra fjalla um atburði frá Sturlungaöld og sá síðasti er frá- sögn af skírnarfonti Tliorvaldsens í dómkirk junni í Rcykjavík. Bókin spannar því í sannleika „yfir alda haf“, eins og titillinn bendir til. Þættir bókarinnar eru þessir: Hellisbúinn í Hnappadalshraununi. Ohrjáleg aldrif Islandsjarls. Grundarstóllinn í Kaupmannahöfn. Dómsmorð á Öxarárþingi. Erfðahyllingin í Kópavogi 1662. Kópvogsfundurinn 1662 og Henrik Bjelkc. Bræðratungumál. U ndarlegur arfleiðslugjörningur. Sunnefumálin. Úr sögu listaverks. Leyndardómur eirkatlanna í Rauða- mclshraunum. Eins og sjá má af upptalningu þess- ari cr efni bókarinnar fjölbreytt. Flöf. segir í stuttum formála m. a.: „Enda jjótt jafnan sc byggt á tilgreindum heimildum, bcr þó ekki að skoða grcinar þessar sent „sagnfræði" í eig- inlegum skilningi, lieldur nánast sem fróðleikssamtíning eða létt lesefni fyr- ir |)á, sem áliuga hafa eða ánægju al sögulegum fróðleik." Hér er hógvær- lega að orði komizt, en ég er lirædd- ur um, að séu þessir jxettir ekki „sagn- lræði“, og það góð sagnfræði, þá fari að verða lieldur lítið úr ritum sumra „sagnfræðinganna". Hitt er rétt, að höf. yddir víða frásögnina, cn kemst einmitt j)css vegna nær því sem öll rök benda til um réttan skilning at- burðanna. Sagnfræðingar verða að nota ímyndunaraflið ekki síður en höfundar skáldverka. Fátt er ömur- legra en sögurit, sem sarnin eru sam- kvæmt „Iínu“, sem fyrirfram er dreg- in. Hetjudýrkun Carlyles er nærtækt dæmi um slíka söguritun, þótt rit
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132
Síða 133
Síða 134
Síða 135
Síða 136

x

Eimreiðin

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Eimreiðin
https://timarit.is/publication/229

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.