Eimreiðin - 01.04.1973, Qupperneq 18

ÉIMREIÐIN
— Má búast við minna samstarfi Norðurlandaþ.jóSa í náinni
framtíð?
S. L.: Norræn samvinna er mjög mikilvæg sem mótvægi við
bandarískum áhrifum. Að vísu hefur oft verið gert lítið úr
samvinnu Norðurlandaþjóðanna, hún sé mest skálaræður.
Norðurlandamenn eiga hins vegar mjög margt sameiginlegt og
þá lielzt i menningarmálum og svo það sem mildlvægast er:
Þær eiga eins konar þjóðernislcga samkennd, sem heldur þeim
saman, þrátt fyrir alla erfiðleika, sem eru á raunhæfu sam-
starfi, t. d. í efnahags- og varnarmálum. Þetta er höfuðástæð-
an fyrir því að norræn samvinna er yfirleitt nefnd á nafn. Lík-
legt er þó, að aðild Dana að Efnahagshandalagi Evrópu leiði
til minnkandi samstarfs Norðurlandabúa.
— Telur þú það skerðingu á sjálfstæði þjóðar, ef hún gerir
samkomulag við aðra þjóð um að vísa ágreiningsatriðum til
alþjóðadómstóls, eins og gert var hér 1961?
S. L.: Alþjóðadómstóllinn í Haag er ávöxtur mikilla hug-
sjóna. Menn töldu, að slílcur al])jóðadómstóll gæti komið í veg
fyrir styrjaldir, útkljáð deilumál þjóða friðsamlega, verið
hrjóstvörn smáþjóða. Ef til vill má deila um það, hvort dóm-
slóllinn liafi valdið þessu hlutverki sinu. Ég kem ekki auga á
neitt, sem mælir eindregið gegn því, ef litið er á feril dóms-
ins. Því var haldið fram í umræðum um samninginn 1961, að
um svo brýnt lifshagsmunamál ])jóðai-innar væri að ræða, að
ekki væri unnt að skjóta því undir úrskurð alþjóðadómstóls-
ins. Stuðningsmenn samningsins töldu hins vegar, að hér væri
um tryggingu fyrir rétti okkar að ræða. Ég tel, að til lengdar
hljóti það að verða Islendingum til tjóns að hafa hundsað dóm-
stólinn, því að okkur skortið aflið. Landhelgismálið hefði
áreiðanlega mátt þæfa lengi fyrir dómstólnum, eða þangað til
hafrétlarráðstefnunni lýkur.
ISLENZKIR STJÓRNMÁLAFLOKKAR OG ÞJÓÐERNISHYGG.L
— Hvernig er háttað afstöðu islenzkra stjórnmálaflokka til
þ j óðernishyggj u ?
S. L.: Þó að öll pólitisk hugmyndafræði hafi farið úr bönd-
unum síðustu árin, má þó segja, að hægriflokkar og miðflokk-
ar séu þjóðernissinnaðri en vinstriflokkar, t. d. jafnaðarmenn,
að ekki sé minnzt á kommúnista. (Er hér þá miðað við hina
hefðbundnu skipan mála á Vesturlöndum). Hér á landi er
þessu öfugt farið. Alþýðubandalagið leggur mesta áherzlu á
þjóðernishyggju, en Sjálfstæðisflokkurinn virðist eins og sakir
standa vera henni einna fráhverfastur íslenzkra stjórnmála-
106