Eimreiðin - 01.04.1973, Síða 20

EIMREIÐIN
flokka. Hliöstæður við þetta raá vafalaust finna í þriðja heim-
inum, þar sem einatt fer saman eins konar marxismi og þjóð-
ernishyggja. Vafalaust veldur hér einhverju eindregin and-
staða Alþýðubandalagsins og fyrirrennara þess við þá stefnu í
utanríkismálum, sem fylgt hefur verið. Þetta er þó ekki ein-
hlítt til skýringar. Ég er sannfærður um, að innan flokksins
er sterkur þjóðernisandi óháður afstöðu til einstakra ágrein-
ingsmála, — þjóðernisandi, sem var reyndar einu sinni til í
Sjálfstæðisflokknum, en virðist nú mjög hafa dofnað.
— Telur þú Alþýðubandalagið hafa þá virðingu fyrir forn-
um hefðum og þjóðlegri arfleifð, sem þú álítur æskilega?
S. L.: Mér skilst, að áhangendur Alþýðubandalagsins telji
það vera róttækan vinstriflokk og eftir því, sem ég hef skilið
áróðursmenn þess, vill það kollvarpa og bylta flestu í núver-
andi þjóðskipulagi. Því mætti ætla, að i þessu umróti yrði
mörgu á glæ kastað, sem teldist til þjóðlegrar arfleifðar. —
Veruleikinn sýnist mér þó allur annar. Ég sé ekki betur en
Alþýðubandalagið lagi sig prýðilega að þjóðfélaginu eins og
það er, bæði kostum þess og ekki síður göllum. í öllum aðal-
atriðum er fylgt sömu stefnu og fyrr, jafnvel þeirri, sem harð-
lega var gagnrýnd. Eru þar stóriðjumálin gleggst til vitnis-
burðar. Hér er sem sé nokkurt ósamræmi á milli orða og at-
hafna. — Hins vegar er flokkurinn mjög þjóðernissinnaður
eins og fyrr sagði, og er það mjög á oddi í áróðri hans. Að því
leyti er hann varðveizluhneigður og íhaldssamur. Reyndar má
segja, að hugmyndafræði taki á sig undarlegar myndir, þegar
Alþýðubandalagið er orðinn fulltrúi íhaldssemi og varðveizlu-
hneigðar. — Þá er annað ekki síður athyglisvert: Margir vinstri-
menn telja sig ekki geta átt samleið með Alþýðubandalaginu,
og virðast þar ráða einhver sérsjónarmið um „hreinan og
ómengaðan“ marxisma eða þeim finnst flokkurinn um of sam-
lagaður ríkjandi þjóðfélagslcerfi. Meðal þessara sérhyggju-
manna virðast margir vera eins konar stjórnleysingjar, eins
og ég vék að áðan. Þótt ég kunni ekki sem bezt skil á skoðun-
um þeirra, sýnast mér margir þeirra vera mjög þjóðernissinn-
aðir. Ráðsettir borgarar hafa hinn mesta ýmugust á þessum
hávaðasömu, tötrum klæddu og skítugu óeirðaseggjum, sem
virðast hafa það eitt að markmiði að rífa niður þjóðskipulag-
ið og allt annað gamalt og gott. En hver er þá hlutur þeirra
ráðsettu, sem telja verður uppistöðuna í hinum „þögla meiri-
hluta“, sem ætti að vera burðarás þjóðfélagsins ef allt væri
með felldu? Því er fljótsvarað: Afskipta- og sinnuleysi, léttúð
og skammsýni. I þessum hópi er það fólk, sem m. a. lætur sér