Eimreiðin - 01.04.1973, Blaðsíða 44
EIMREIÐIN
forsenda siða okkar, dagfars okkar, lífsskoðana okkar, þjóð-
iiátta okkar, og sem einnig kemur fram í heitinu á íbúum lands-
ins — Kretsjane7. Nú erum við í þann veginn að glata síð-
ustu hárfínu dráttunum og einkennunum í lífsformi okkar, sem
bera þess volt, að við erum kristin þjóð — ætti þetta ekki að
vera aðaláhyggjuefni liins rússneska kirkjuföður? Rússneska
kirkjan hefur öfgafullar skoðanir um sérhverja ógæfu í hinum
fjarlægu Asíu og Afríku8, en það lieyrist aldrei eitt einasta
orð um ógæfuna í okkar eigin landi. Hvers vegna eru öll hirðis-
bréfin, sem ná niður til olckar frá gnæfandi tindum kirkju-
emhætlanna, alltaf svo fyrirhyggjulaus? Hvers vegna einkennir
friður og værð öll hin kirkjulegu skjöl, eins og þau séu ætluð
sannkristinni þjóð? Ilvert friðarávarpið rekur annað, en e. t. v.
rennur brátt upp grátt drungalegt ár, þegar engin ástæða er lil
að skrifa bréf, þegar ekki verður neinn, sem ástæða er til að
beina hoðskapnum til, þegar ekki verður neinn söfnuður til
lengur utan stjórnarskrifstofu kirkjuföðurembættisins.
Brátt eru liðin sjö ár siðan tveir sómaprestar, Escliliman og
Jakunin sendu hið fræga hréf sitt til fyrirrennara yðar9, og
sýndu þannig ineð fórnfúsu fordæmi, að hinn skæri eldur krist-
innar trúar hefur ekki slokknað enn þá í föðurlandi okkar.
Fullir sannfæringarkrafti og með gnægð röksemda bentu þeir
honum á, að rússneska kirkjan hefur af frjálsum vilja látið
leiðast til innhverfrar lilveru í undirgefni, sem nálgast uppgjöf.
Þeir fóru fram á, að þeim yrði hent á allt það i bréfi þeirra,
sem ekki væri sannleikanum samkvæmt. En sérhvert orð var
sannleikur og enginn biskupanna treysti sér til að andmæla
þeim. Hvernig var þá brugðizt við orSum þeirra? Á grófasta
og ódrengilegasta hátl; þeim var hegnt fvrir sannsöglina og
vikið úr embættum sinum við guðsþjónustur, og þér hafið ekki
enn þann dag í dag leiðrétt þetta óréttlæti. Ógnvekjandi bréf
tólf manna frá Vjatka10 var ekki lieldur virt svars; einu við-
brögðin fólust í þvi, að þeir urðu að þola refsingar. Enn þá
er eina hugrakka erkibiskupnum, Hermogen frá Kaluga, hald-
ið föngnum í klaustri sinu. Hann vildi ekki sætta sig við að
guðleysisstefnunni, sem seint og um siðir sýndi geðveikislegt
eðli sitt, og sem fram til 1964 hafði áorkað svo miklu í öðrum
hiskupsdæmum, lækist að loka kirkjum lians og brenna helgi-
myndir og bækur11 í umdæminu.
Bi’ált eru sjö ár liðin síðan allt þetta var sagt hátt og snjallt
— og hvað hefur hreytzt? Fyrir hverja kirkju, sem enn er op-
in, hafa tuttugu verið rifnar til grunna og eyðilagðar og aðrar
tuttugu standa yfirgefnar og vanhelgaðar — er nokkur sýn
132