Eimreiðin - 01.04.1974, Page 37

EIMREIÐIN
þeirri gengisbreytingu, sem fylgja myndi innleiðslu auðlinda-
skattsins. Haft skal í huga, að há aðflutningsgjöld eru, þegar
til lengdar lætur, baggi á vexli útflutnings, eins og áður var
getið, og stuðla einnig að vernd óhagkvæmrar framleiðslu á
iieimamarkaði; og
(iii) Söluskattur er nú orðinn mjög hár, m.a. vegna hinnar
almennu andstöðu við frekari hækkun tekjuskatts, jafnframt
því, að síhækkandi ríkisútgjöld krefjast aukinnar skattaljyrði.
Við upphaf heildarendurbóta á hagkerfinu ætti að lækka sölu-
skatt verulega, en tekjutap það, sem af því og öðrum skatta-
lækkunum leiddi, yrði að hluta bætt með lilut ríkisins af auð-
lindaskattinum, og að hluta með verulegri lækkun hlutfalls
ríkisútgjalda í þjóðartekjum. Lækkun söluskatts myndi hafa
bein áhrif á almennt verðlag og myndi því væntanlega, jafn-
framt almennri skattalækkun, draga úr launakröfum verka-
lýðsfélaga.
Bæjar- og sveitafélög, sem ættu að fá þriðjung auðlindaskatts-
ins í sinn hlut, ættu fyrst af öllu að leggja niður aðstöðugjald.
Einnig væri kostur á verulegri lækkun tekjuútsvars, eins og
áður var minnst á.
10. Bœtt fjármálastjórn.
Við endurbælur þær á hagkerfinu, sem hér hafa verið gerðar
lillögur um, og sem leiða myndu til aukinnar notkunar hins
frjálsa markaðskerfis, yrði algjörlega nauðsynlegt í þágu bæði
stöðugs verðlags og bætts hagvaxtar, að iieildarstjórn fjármála
yrði einnig endurbætt. Þess hefur þegar verið getið nokkrum
sinnum, að flestum hagstjórnartækjum hefur einungis verið
Eeitt að mjög óverulegu leyti, til að hefta verðbólgu síðustu
d() ára. Jafnframt því, að flestum ríkistjórnum hefur mistekizt
sljórn verðlagsmála, þá hafa menn ekki gert sér almennl grein
fyrir mikilvægi samræmdrar heildarstjórnar í fjármálum. Þess
vegna hefur ekki lieldur verið talin þörf á að koma á fót nauð-
synlegu stjórnkerfi fjármála. Hér þarf að verða á breyting.
Fjármálaráðuneytið og Seðlabanki íslands ættu að skipta
með sér ábyrgð á heildarstjórn fjármála á Islandi. Fjárlög
ei'ti mjög mikilvægur þáttur í fjármálakerfinu, og því þarf að
vera virkt samband og samstarf milli þessara tveggja stofnana
við undirbúning fjárlaga. Til þess að auðvelda ákvarðanir rík-
isvalds um útgjalda- og tekjuliði fjárlaga, þá ætti Seðlabank-
mn að gera heildarfjárhagsspá fyrir ár það, sem fjárlög eru
gerð fyrir. I fjárhagsspá þessari væri sýnd væntanleg þróun
fjármála innanlands og greiðslujafnaðar út á við, að gefnum
íorsendum. Fjárlagafrumvarpið yrði síðan lagt fyrir Alþingi,
129