Uppeldi og menntun - 01.01.2003, Page 49

GUÐNY GUÐBJORNSDOTTIR
Á öllum skólastigum skal veita fræðslu um jafnréttismál, m.a. með því
að leggja áherslu á að búa bæði kynin jafnt undir virka þátttöku í sam-
félaginu, fjölskyldulífi og atvinnulífi.
í náms- og starfsfræðslu og við ráðgjöf í skólum skal leitast við að
kynna bæði piltum og stúlkum störf sem hingað til hefur verið litið á
sem hefðbundin karla- eða kvennastörf.
hegar hinar nýju námskrár framhaldsskólans komu út árið 1999 voru núgildandi lög
um framhaldsskóla búin að vera í gildi í þrjú ár eða frá 1996. Hvað skyldu framhalds-
skólalögin segja um jafnréttismál? í fyrsta lagi vekur það athygli að þau geyma
ekkert sambærilegt ákvæði og er í 29. grein grunnskólalaganna og í gildandi jafnrétt-
islögum um að búa eigi bæði kynin jafnt undir virka þátttöku í samfélaginu, fjöl-
skyldulífi og atvinnulífi. 1 2. grein laga um framhaldsskóla (80/1996) segir:
Hlutverk framhaldsskóla er að stuðla að alhliða þroska allra nemenda
svo að þeir verði sem best búnir undir að taka virkan þátt í lýðræðis-
þjóðfélagi. Framhaldsskólinn býr nemendur undir störf í atvinnulífinu
og frekara nám.
i 17. grein segir ennfremur: „Námsgreinar sem kenndar eru í framhaldsskóla skulu
stuðla að almennri menntun og búa nemendur undir þátttöku í samfélaginu." 1 lög-
um um framhaldsskóla er talað um nemendur án skírskotunar til kynferðis og hvergi
er fjallað um jafnrétti kynjanna, jafnréttisfræðslu eða undirbúning fyrir fjölskyldulíf.
Þetta yfirlit yfir það sem löggjafinn ætlast til sýnir að skv. jafnréttislögum ber ýmis-
legt að gera á öllum skólastigum þó að framhaldsskólalögin ítreki það ekki. Mennta-
málaráðuneytið er ábyrgt fyrir að lagaákvæðum sé framfylgt í skólum og því verður
næst skoðað hvernig stefnan í jafnréttismálum hefur verið útfærð í stefnuritum þess.
Stefna menntamálaráðuneytis um jafnrétti í skólum
I stefnuritinu Menning og menntun -forsenda framtíðar (Menntamálaráðuneytið, 1996)
er því lýst yfir að skólar skuli:
- vinna ötullega að því að tryggja jafnan rétt drengja og stúlkna
- vinna gegn því að nemendur festist um of í farvegi hefðbundinnar verka-
skiptingar
- styrkja sjálfsmat nemenda.
Þessi stefna er ítrekuð í sérritinu Jafnrétti til menntunar (1999) sem ráðuneytið gaf út
um svipað leyti og námskrárnar. Ritið er afrakstur nefndar sem ráðuneytið setti á
laggirnar 1997 til að fjalla um jafnréttismál (Menntamálaráðuneytið, 1999). Ritinu er
ætlað að vekja kennara til umhugsunar um lögbundið jafnrétti kynjanna til menntun-
ar og þar er bent á leiðir til að stuðla að jafnrétti í skólastarfi. í inngangsorðum þá-
verandi menntamálaráðherra segir að í nýrri skólastefnu menntamálaráðuneytisins
47