Ægir - 01.09.1951, Page 43
Æ G I R
251
veiðar einhvern tíma á árinu í samanlagt
2 779 daga, og var samanlagður úthalds-
tími þeirra nokkru meiri en á saltfiskveið-
urn togaranna. Mjög var þó úthaldstími
hinna einstöku skipa misjafnlega langur
svo sem gefur að skilja og að sjálfsögðu
lengstur hjá þeim skipum norðan- og aust-
anlands, sem gátu haldið áfram út allt
verkfallið. Lengsti úthaldstimi á karfaveið-
unum var 200 dagar. Var meðalúthaldstími
skipanna á þessum veiðum 86.8 dagar.
Svo sem gefur að skilja var lifrarafli
togaranna á þessu ári mun minni en verið
hafði árið áður og undanfarin ár vegna
verkfallsins og einnig vegna hins, að á
karfaveiðunum er mjög lítið um lifur. Alls
Var lifraraflinn 40 144 föt af lifur á móti
66 801 fati árið áður. Nær helmingur af
lifrarmagninu kom á saltfiskveiðunum,
enda er fiskurinn að jafnaði lifrarmestur
á vetrarvertíðinni, þegar allflestir togar-
arnir stunduðu saltfiskveiðar, og var lifrar-
aflinn þá 19 440 föt. Á ísfiskveiðunum var
lifraraflinn 15 191 fat og á öðrum veiðum
eða aðallega karfaveiðunum voru það 5 513
föt. Á karfaveiðunum, þegar veitt er fyrir
iiskmjölsverksmiðjur, er alls ekki um það
að ræða, að lifrin sé tekin úr fiskinum
heldur fer hún með í verksmiðjuna, þar sem
ekkert er gert að fiskinum, enda lcarfinn
lifrarlítin. Þó kom fyrir, að þorskur var salt-
aður á karfaveiðunum. Ef fiskað er fyrir
frystihúsin þá er lieldur ekki um það að
ræða að tekið sé innan úr karfanum, en
hins vegar ef um aðrar fisktegundir er að
ræða, sem lagðar eru upp í frystihúsin, þá er
að sjálfsögðu gert að þeim, og lifrin brædd.
Vegna verkfallsins varð heildaraflamagn
togaranna á árinu mun minna en ella hefði
orðið. Nam það alls (sbr. töflu XX) 155 438
smálestum og var það um 9 000 smálestum
minna en árið áður. Er það greinilegt, að
togaraflinn hefði orðið mun meiri á árinu
1950 en árið áður, ef verkfallið hefði ekki
komið til. Má gera ráð fyrir, að minnsta
kosti meginhluti togaranna hefði stundað
karfaveiðar um sumaiúð og aflað mikið.
Vetrarvertíðin er sá tírni, sem jafnaðar-
lega kemur mest á land af togaraflanum,
enda er þá aflafengur venjulega mestur.
Að þessu sinni var þó aflamagnið dreift
nokkuð yfir allt árið að undanteknu því
tímabili, sem verkfallið stóð yfir eða aðal-
lega í mánuðunum september og október.
Þannig var mesti aflamánuður ársins des-
ember með um 20 809 smálestir, eða 13.4%
af heildaraflanum yfir árið. Er það að visu
óvenjulegt að svo mikið aflist í desember-
mánuði, en stafaði af því að þessu sinni, að
flestir togaranna voru við karfaveiðar og
gefur það nokkra hugmynd um, hversu
mikill aflinn hefði orðið, ef verltfallið hefði
ekki komið til sögu.
Mikil breyting varð á innbyrðis afstöðu
fisktegunda í togaraaflanum á þessu ári
samanborið við það, sem verið hefur áður.
Vanalega hefur þorskurinn verið sú fisk-
tegundin, sem hefur lagt til langmestan
hluta aflans bæði á togurunum og eins á
bátaflotanum, en að þessu sinni var svo
ekki að þvi er togarana snerti, heldur kom
nú karfinn í þess stað. Samanlagt voru
þessar tvær fisktegundir um 90.5% af heild-
arafla togaranna, en karfinn var þar heldur
hærri með 45.8%, en þorskurinn 44.8%.
Þorskaflinn er að vísu lítið eitt minni að
magni en árið áður, en hlutfallslega mjög
svipaður og þá, en hins vegar hefur karfa-
aflinn meira en tvöfaldazt á árinu og varð
71 103 smálestir alls. Langsamlega mestur
hluti af þessum karfa fór til vinnslu i fisk-
mjölsverksmiðjur. Meginhluti karfans var
veiddur áður en verkfallið hófst í júní og
fram í júlí, og svo eftir að verkfallinu lauk
í nóvember og desember. Mestur var karfa-
aflinn í einuin rnánuði 17 758 smálestir í
desember. Næst að magni var svo ýsan með
5.965 smálestir, sem er töluvert minna en
árið áður, enda við því að búast, þar sem
togararnir stunduðu nú minna isfiskveiðar
en þá. Þá kemur ufsinn með 4 568 smálest-
ir, sem er aðeins brot af þvi, sem togararnir
veiddu af ufsa árið áður, en hið mikla ufsa-
magn þá byggðist á veiðum togaranna fyrir