Ægir

Volume

Ægir - 15.12.1959, Page 92

Ægir - 15.12.1959, Page 92
90 ÆGIR — AFMÆLISRIT nýsmíði véla, þótt hennar hafi nokkuð gætt, einkanlega í smíði vinnsluvéla fyrir fiskafurðir. Hins vegar hefir skipasmíði fleygt mjög fram og allar viðgerðir á vél- bátaflotanum hér heima fyrir munu vera tiltækar, þegar efni og varahlutir eru fyr- ir hendi. Ennfremur hefir fjölbreytni veiðarfæra aukizt hröðum skrefum bæði að gerð og gæðum efnis. Slíkt hlaut að fylgja í kjöl- far stærri og vandaðri skipa og bættrar tækni yfirleitt. Alla öldina hefir þokað í framfaraátt að þessu leyti, og að sjálf- sögðu eru ekki öll kurl komin til grafar. Vafalaust er enn margra nýjunga að vænta. Tækniframfarir í íslenzkum vélbátaút- vegi hafa verið svo stórar í sniðum og skjótar, að þeim hefir naumast orðið með augum eftir fylgt. Þó hefir ekki í öllum efnum svo vel til tekizt sem skyldi. Svo vill oft verða. Eru þar til ýmsar orsakir, en þær líklega helztar, að fjármagnsskort- ur hefir sífellt fylgt bátaútveginum eins og raunar sjávarútveginum öllum eins og draugur alla öldina. Hefir það oft orðið til þess að menn hafa þurft að láta und- an falla að gera tæki sín eins vel úr garði og nauðsynlegt var. Ennfremur ber þess að gæta, að í aldarbyrjun eru íslendingar alls ófróðir um þá véltækni, sem þá var tekin að ryðja sér til rúms víðast hvar austan hafs og vestan. Þeir höfðu aldrei haft tök á að gerast frumkvöðlar í skipa- smíði eða vélsmíði og þurftu að reisa alla þekkingu sína 1 þeim efnum á annarra reynslu. Þetta er að mestu óbreytt enn í dag. En afleiðingin hefir að sjálfsögðu orðið margvísleg mistök. Eigi er gott að spá um, hvort hér muni á verða stórfelld breyting í náinni framtíð. — Þessi háttur, að sækja svo til alla þekkingu til annarra á þessum sviðum, getur líka í fljótu bragði virzt eðlilegur m. a. alveg sérstaklega af því, að íslendingar hafa að flestu leyti betri aðstöðu og meiri hæfni en annarra þjóða menn til þess að afla sjófangs og ennfremur af því, að sjávarútvegurinn er langsamlega afkastamesta atvinnu- grein, sem þjóðin leggur stund á. Hins vegar hafa aðrar þjóðir að öllu leyti betri aðstöðu en við íslendingar til þess að ná góðum árangri í véltækni. Verð- ur því að telja, að enn sem komið er a. m. k. sé það eðlileg verkaskipting, að við íslendingar leggjum kapp á fram- leiðslu sjávarafurða og seljum þeim þjóð- um, sem betur eru til þess hæfar en við að framleiða iðnaðarvörur, fiskafurðir okkar og kaupum iðnaðarvörur af þeim fyrir fiskandvirðið. Margt fleira mætti drepa á í sambandi við það, sem hér að framan hefir sagt verið; væri fróðlegt að rekja rækilega þróunarsögu þeirra þátta bátaútvegsins, sem þar hefir verið á minnzt, en eigi eru tök á að gera það að þessu sinni. Mörg önnur atriði en tækniþróun eru mikilsverð í sambandi við vélbátaútveg- inn, þótt það sé ljóst, að fullkomnir bát- ar, búnir fullkomnum vélum og öðrum siglingatækjum og sjór sé á þeim sóttur með fullkomnustu veiðarfærum, séu þýð- ingarmestu atriðin. Skal nú lauslega vik- ið að hinu helzta. Skal þá fyrst drepið á það, sem skyld- ast er véltækninni. Fjölgun véla, sem sí- fellt urðu margbrotnari auk víðtækari notkunar í fiskiskipum og æ stærri skip og lengri og harðari sjósókn, hlutu að skapa þörf fyrir nýja og aukna þekkingu. Fljótt var brugðið við til þess að bæta úr þessari þörf. Sérstakur erindreki var kost- aður til þess að ferðast um landið til þess að leiðbeina mönnum um meðferð og hirð- ingu véla. Síðar meir var vélstjóraskólinn stofnaður. Alllöngu áður hafði verið hafin skipstjórnarkennsla og fyrst að marki með stofnun stýrimannaskólans. Þannig hefir þróunin gert sínar kröfur til þekkingar og þeim kröfum hefir verið sinnt. íslenzk sjómannastétt og íslenzkur sjávarútvegur eiga nú í þessu efni glæsilegt athvarf í Sjómannaskólanum í Reykjavík. Allt frá upphafi landsbyggðar og langt fram á síðustu öld var málum svo háttað,
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108
Page 109
Page 110
Page 111
Page 112
Page 113
Page 114
Page 115
Page 116
Page 117
Page 118
Page 119
Page 120
Page 121
Page 122
Page 123
Page 124
Page 125
Page 126
Page 127
Page 128
Page 129
Page 130
Page 131
Page 132
Page 133
Page 134
Page 135
Page 136
Page 137
Page 138
Page 139
Page 140
Page 141
Page 142
Page 143
Page 144
Page 145
Page 146
Page 147
Page 148
Page 149
Page 150
Page 151
Page 152
Page 153
Page 154
Page 155
Page 156
Page 157
Page 158
Page 159
Page 160
Page 161
Page 162
Page 163
Page 164
Page 165
Page 166
Page 167
Page 168

x

Ægir

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Ægir
https://timarit.is/publication/584

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.